زمان خواندن 5 دقیقه
بزرگ ترین رهبران کاریزماتیک دنیا چه کسانی بودند؟ چه ویژگی هایی داشت؟ و ما چطور می‌توانیم یک رهبر کاریزماتیک خوب باشیم؟
رهبری کاریزماتیک چیست؟ به احتمال خیلی زیاد جنگ جهانی دوم را فقط در فیلم‌ها دیده باشید (ما هم همینطور). شروع‌کننده جنگ هیتلر بود و همه چیز با سخنرانی‌هایش شروع شد (خدا باعث و بانی نرفتنش به مدرسه هنری را لعنت کند). مثا‌ل‌های خوب از رهبران کاریزماتیک هم داریم. اما به نظرتان چرا هیتلر توانست با حرف‌هایش کل دنیا را به آتش بکشد؟
جذابیت منحصربه‌فرد، مهارت ارتباطی قوی و قدرت متقاعدسازی برای ایجاد انگیزه در مردم بخش بزرگی از ویژگی‌هایش بود. رهبران کاریزماتیک با ایجاد حس اعتماد و برقراری ارتباطات روشن، تیمشان را به سمت والاترین ارزش‌ها و هدف‌هایشان هدایت می‌کنند.
در واقع رهبری کاریزماتیک بیشتر به روابط بین فردی و نحوه تعامل رهبر با افراد تحت رهبری می‌پردازد. به عبارت ساده‌تر، این مدل رهبری برای برانگیختن رفتارهای مطلوب، شکل دادن به رشد کارکنان و شرکت و ایجاد نتایج خاص، بر ویژگی‌های افراد کاریزماتیک متکی است.
تا اینجا که با هم خواندیم رهبری کاریزماتیم چیست، باید ببینیم که ویژگی‌های رهبر کاریزماتیک چه چیزی است و آیا ما می‌توانیم کاریزمای رهبری را در خودمان تقویت کنیم؟!
رهبر کاریزماتیک وظایف و اهداف شغلی را به صورت شمرده و واضح به اعضای تیم و همه اطرافیانش منتقل می‌کند. این افراد بی‌پرده و حرفهای صحبت کرده و افکارشان را دقیق و بی کم و کاست بیان می‌کنند. به‌علاوه، امکان برقراری ارتباط آزاد بین همه را فراهم کرده و به کارکنانشان اجازه می‌دهند آزادانه و بدون ترس از عواقب صحبت کنند.
رهبر کاریزماتیک باید به کارکنان خود اجازه دهد که آزادانه صحبت کنند و همدلی و شفقت را گسترش دهد. این رهبران آمادۀ شنیدن نگرانی‌ها و خواسته‌های قلبی کارکنانشان هستند و احساسات آنها را درک می‌کنند. به همین دلیل، در میان کارکنان خود به‌عنوان یک شنوندۀ خوب و فرد قابل‌اعتماد محبوبیت بالایی دارند.
کاریزما اکثر مواقع، تصور اعتمادبه‌نفس را به همراه دارد. اعتمادبه‌نفس قوی در دنیای کسب‌وکار بسیار مهم است. رهبری که یک پروژه بزرگ را اداره می‌کند و مطمئن است که خودش و تیمش می‌توانند از عهدۀ مشکلات آن بربیایند، اعتمادبه‌نفس خود را نشان می‌دهد. یکی از ویژگی‌های رهبر کاریزماتیک این است که هرگاه مسائل یا مشکلاتی ایجاد می‌شوند، کنترل امور را در دست می‌گیرد، دستوراتی را صادر کرده و خواسته‌های خود و نتایجی را که به دنبالش است به‌وضوح بیان می‌کند.
تکبر یکی از بدترین صفات رهبری است. رهبر باید اشتباهات خود را پذیرفته و مسئولیت اشتباهات تیم و خودش را بر عهده بگیرد. رهبران می‌دانند که توانایی پیشرفت را دارند و برای بهبود وضعیت تیمشان تلاش می‌کنند. به‌علاوه، اگر قرار باشد کار کوچکی انجام داده شود و برای رسیدگی به آن زمان کافی داشته باشند، به جای اینکه از کسی بخواهند آن را برایشان انجام دهد، خودشان انجامش می‌دهند. این فروتنی به کارکنان نشان می‌دهد که رهبرشان یک انسان واقعی است.
رهبران کاریزماتیک باید خودشان را بشناسد و بدانند بقیه چه واکنشی به رفتارهایشان نشان می‌دهند. بسیاری از رهبران امروزی استرس‌های زیادی را به کارکنان وارد می‌کنند، اما یک رهبر کاریزماتیک توجهش را به شناخت خود و نقشش در تیم معطوف می‌کند.
رهبر کاریزماتیک کسی است که به واسطه بلوغش در این سمت قرار گرفته است. این افراد می‌توانند با کمک تخصص و تجربۀ خود تیمی را ایجاد کرده و آن را به‌سوی رسیدن به اهداف کسب‌وکار هدایت کنند. چنین رهبرانی با طرز فکری عاقلانه تیم را ایجاد و هدایت می‌کنند. این افراد شخصیتی مانند والدین دارند.
رهبر باید خوش‌بین باشد و همیشه نیمه پر لیوان را ببیند. هرگاه مشکلی پیش آمد، به کارمندانشان اطمینان خاطر دهد که این مشکل را می‌توان برطرف کرد و با در نظر گرفتن جنبه‌های مثبت، نگرش مثبتی را برای اطرافیان ایجاد کند.
رهبر کاریزماتیک باید برای انجام هر کاری شور و شوق زیادی داشته باشد. این شور و شوق باید از طریق ارتباط با سایر کارمندان، در آنها نیز جریان پیدا کند.
رهبران کاریزماتیک اغلب متفاوت فکر می‌کنند، و از ریسک کردن نمی‌ترسند. به عبارت دیگر از راه‌حل‌های خلاقانه استفاده می‌کنند تا مشکلات را دور بزنند. رهبران کاریزماتیک با بهره‌گیری از قدرت خلاقیت‌شان، تغییر مثبتی در شرایط ایجاد می‌کنند و راه را برای رسیدن به هدف موردنظرشان هموار می‌سازند.
یکی از ویژگی‌های رهبران کاریزماتیک، عزم و اراده آنها برای رسیدن به اهدافشان است. حتی وقتی که به مشکل برمی‌خورند، خودشان را نمی‌بازند و با قاطعیت به سمت هدف‌شان می‌روند. رهبران کاریزماتیک وقتی به مانعی برخورد می‌کنند، با استفاده از ویژگی‌های دیگر، مثل خلاقیت و اعتماد به نفس، از آن عبور می‌کنند.
داشتنِ یک رهبر کاریزماتیک می‌تواند خیلی به نفع‌تان باشد، چون به راحتی بر اطرافیان خود تاثیر می‌گذارید. سبک رهبری کاریزماتیک مزیت‌های متعددی دارد؛ از جمله اینکه سطح استرس کارکنان را پایین می‌آورد، حس تعلق را در آنها بهبود می‌بخشد، کار تیمی و همکاری بهتر انجام می‌شود و موجب افزایش رضایت شغلی کارکنان و بهبود عملکردشان می‌شود.
اما در کنار این مزایا، رهبری کاریزماتیک یک سری معایب هم دارد. اول اینکه نشان داده شده، کارمندانی که رهبران کاریزماتیک دارند، گاهی اوقات رفتار غیراخلاقی از خود بروز می‌دهند تا استانداردهای عملکرد بالای موردانتظار رهبران خود را تامین کنند. همچنین از آنجایی که کاریزما ریشه در احساسات افراد دارد، شاید موجب شود که پیروان این رهبران تفکر منطقی نداشته باشند.
رهبری استبدادی یک سبک رهبری تحکم‌آمیز است که در آن، رهبر به سایرین دستور می‌دهد از او پیروی کنند و انتظار دارد که دستورهایش موبه‌مو اجرا شود (کره شمالی را که می‌شناسید). چنین روشی در نقش‌های نظامی کارایی دارد.
تفاوت رهبری کاریزماتیک با رهبری استبدادی این است که رهبر کاریزماتیک به جای فرماندهی، روی داشتن جذابیت، همدلی و ایجاد شور و شوق همراه با اعتمادبه‌نفس تمرکز می‌کنند.
رهبر دموکراتیک از ماهیت سیاسی ترمینولوژی پیروی می‌کند: یعنی از عقلانیت و اهداف تأثیر می‌گیرد. روی‌هم‌رفته، رهبران دموکراتیک روی توسعه‌ی گروه تمرکز می‌کنند و به‌عنوان رهبری عمل می‌کنند که گروه از او پیروی می‌کند.
تفاوت رهبر کاریزماتیک و دموکراتیک: رهبر کاریزماتیک بیشتر برای سلامت عاطفی و احساسات شخصی اعضای تیم جذابیت دارد. این رهبران بیشتر تمایل دارند که مطابق با احساسات کارکنانشان اقدام کنند، نه اینکه چنین اوضاع و احوالی را به‌طورکلی نادیده بگیرند.
یعنی رهبر به تیم اجازه می‌دهد به‌صورت خودگردان کار کند. در این حالت، تیم قدرت بیشتری در تصمیم‌گیری و رسیدن به اهدافش دارد، اما این امر باعث می‌شود که برای انجام دادن کار به شور و شوق و انگیزه خود تکیه کنند.
اما رهبری کاریزماتیک بخش عمدۀ افکار کارکنان را روی کاری که انجام می‌دهند حفظ می‌کند، اما در زمینۀ تأثیرگذاری روی گروه و توسعۀ تلاش‌های آنها نقش فعال‌تری ایفا می‌کند.
رهبری کاریزماتیک و تحول‌آفرین ویژگی‌ها و صفات بسیار مشابهی دارند اما در چند زمینه متفاوت هستند.
اگرچه بسیاری از رهبران به طور غریزی دارای ویژگی‌های کاریزماتیک هستند، اما می‌توانیم خودمان را به گونه‌ای پرورش دهیم که رفتارهای کاریزماتیک از خودمان بروز دهیم.
اگر فردی با شخصیت کاریزماتیک متولد نشده باشد، می‌تواند برای پرورش مهارت‌هایش زمان بگذارد. درعین‌حال، این افراد احتمالاً دانش و تجربه و توانایی فراوانی دارند. کاریزمای رهبری آموختنی است.
رهبران کاریزماتیک اغلب در مواقع بلاتکلیفی و تهدید وجودی نقش بسیار مؤثری ایفا می‌کنند. شاید دلیلش این باشد که این سبک رهبری بر هماهنگی با احساسات و نیازهای افرادی متکی است که رهبری می‌شوند. رهبران کاریزماتیک نمونۀ افرادی هستند که با توجه به بحران‌ها راهشان را پیدا می‌کنند.
مارتین لوتر کینگ جونیور: MLK با انتقال احساسات خود به شیوه‌ی داستان‌سرایی، عمیقاً در قلب میلیون‌ها نفر از مردم زمان خود و میلیون‌ها نفر از مردم پس از خود طنین‌انداز شده بود و به مردم امید می‌بخشید. او هیچ‌گاه از زور و خشونت استفاده نکرد، بلکه با صلح و تمرکز بر رفاه برعکس آن عمل می‌کرد.
مهاتما گاندی: گاندی هم مردم را ترغیب می‌کرد که کارهای خوب انجام دهند. او مردم را تشویق می‌کرد که در رویارویی با مخالفت سایرین صداقت داشته و از خشونت پرهیز کنند. علاوه بر این، به دیگران دستور نمی‌داد که از او پیروی کنند. او فقط به کسانی که می‌خواستند از کارهایش پیروی کنند اجازه می‌داد تا همراهی‌اش کنند، چون بسیار متعهد بود که خودش هم آن کارها را انجام دهد.
وینستون چرچیل: نخست‌وزیر رک و راست بریتانیا در طول جنگ جهانی دوم بسیار پلاریزه بود، چون برخلاف بسیاری از سیاستمداران آن زمان حرف‌هایش را رک و راست می‌زد. این کار که از روی اعتمادبه‌نفس بود و ویژگی‌های شخصیتی‌اش او را بسیار کاریزماتیک می‌کرد.
مارگارت تاچر: اولین نخست‌وزیر زن بریتانیا که در زمان عهده‌داری این سمت و پس از آن بسیار محبوب بود. تاچر برای زنان زمان خود فردی قوی و با اعتمادبه‌نفس بود. به‌علاوه، مردم آزادانه می‌توانستند با او ارتباط داشته باشند و به دیدگاه‌های بیگانگان توجه می‌کرد و هرگاه که لازم بود از خود فروتنی نشان می‌داد.
مادر ترزا: مادر ترزا یکی از بزرگ‌ترین رهبران کاریزماتیک دنیا بود. فردی سخاوتمند، خیرخواه و فداکار که از مخالفت‌های سایرین نمی‌ترسید و بسیار فداکار بود. او تمام دارایی‌اش را برای کمک به افراد نیازمند می‌داد. سایرین هم با وجود شرایط سخت و ویرانی‌های روزانه از این کارهایش پیروی می‌کردند.
رهبری کاریزماتیک منافع زیادی برای یک جامعه، سازمان یا حتی یک شرکت کوچک دارد. رهبری کاریزماتیک می‌تواند یک رویکرد بسیار مؤثر برای بهینه سازی و ایجاد انگیزه در تیم‌ها باشد، زیرا این رهبران اغلب بر اساس شهامت و اعتقادات خود عمل می‌کنند و از آنچه که به آن اعتقاد دارند دفاع می‌کنند. برخی از مزایای رهبری کاریزماتیک عبارتند از:
رهبری کاریزماتیک یکی از بهترین سبک‌های رهبری برای ایجاد انگیزه در کارکنان است. این رهبری کمک می‌کند تا کارکنان به اهداف بزرگ‌تر دست پیدا کنند و از انجام کارهایشان لذت ببرند. یک فرد کاریزما به کمک رهبری فرهمند خود پیروانش را هدایت می‌کند. پیروان یک رهبر کاریزما از دستوراتش پیروی نمی‌کنند بلکه رفتار و اعمال رهبرشان را دنبال می‌کنند.
ما طی این مقاله مهم‌ترین و اثرگذارترین ویژگی‌های رهبری کاریزماتیک را برای شما عنوان کردیم. اما دقت داشته باشید مقایسه انواع سبک‌های رهبری می‌تواند دید بازتری به شما برای شناخت خصوصیت‌های رهبر کاریزماتیک بدهد.
از نظر شما رهبر کاریزماتیک چه ویژگی‌هایی دارد؟ چه مثال های دیگری می‌شناسید؟
چرا کاریزما در رهبری مهم است؟
رهبران کاریزماتیک به پیروان انگیزه و الهام می‌بخشند تا در سطوح بالا عمل کنند و به سازمان یا هدف متعهد باشند. رهبران کاریزماتیک در سازمان، تیم‌هایی را شکل می‌دهند که در به اشتراک گذاشتن اطلاعات بهتر عمل می‌کنند و منجر به نوآوری بیشتر می‌شود.
آیا کاریزما یک مشخصه ویژه در رهبری دارد که قابل شناسایی باشد؟
شفقت مشخصه ای است که همه سبک‌های رهبری را دربر می‌گیرد اما در رهبری کاریزماتیک می‌توان آن را با شدت بیشتری مشاهده کرد. رهبران کاریزماتیک دلسوز هستند، نسبت به دیگران حساس هستند و برای همه آدم‌ها بهترین را می‌خواهند. شجاعت اقدام در آنها به شدت بالا است.
به نظرم رهبر کاریزماتیک تاثیر زیادی روی تیمش داره. اگر یک سرچ ساده توی گوگل هم انجام بدید می بینید افراد موفق شخصیت کاریزماتیکی داشتند که به تیمشون انگیزه میدن
از به اشتراک گذاشتن نظرات شما سپاسگذاریم. البته همینطور هست که شما فرمودید.