با چک‌لیست ۱۱ مرحله‌ای راه‌اندازی کسب‌وکار، یاد بگیرید چگونه طرح، سرمایه، مجوز و برند خود را اصولی بسازید. برای راه اندازی کسب‌وکارتان با ما همراه باشید.
عضویت در خبرنامه دیدار
به‌روزترین و خواندنی‌ترین محتواها درباره کسب‌وکار، فروش و ارتباط با مشتری، یکشنبه‌صبح‌ها قبل از
صرف صبحانه، در ایمیل شماست!
فهرست مطالب
پنج سال پیش، یک روز صبح که مثل همیشه با فنجان قهوه‌ام روبه‌روی پنجره نشسته بودم، به ایده‌ای فکر می‌کردم که مدت‌ها در ذهنم ریشه دوانده بود: راه‌اندازی کسب‌وکار خودم. خیلی چیزها در ذهنم واضح بود: محصول، مشتری، حتی نام برند.
اما وقتی چند هفته بعد، پای عمل به میان آمد، ناگهان با انبوهی از سؤال‌ها و کارهای پراکنده روبه‌رو شدم. از کجا باید شروع می‌کردم؟ چه مجوزهایی لازم بود؟ چطور باید هزینه‌ها را تخمین می‌زدم؟ هر قدمی که برمی‌داشتم، ده کار جدید جلوی راهم سبز می‌شد!
آن موقع فهمیدم که شور و اشتیاق به‌تنهایی کافی نیست. برای راه اندازی کسب‌وکار واقعی، باید نقشه راه دقیقی داشت؛ چیزی که بتواند مسیر را روشن کند و از گم شدن میان جزئیات جلوگیری نماید. همان‌جا بود که به سراغ تهیه چک لیست راه اندازی کسب‌وکار رفتم. فهرستی ساده اما حیاتی که به من یاد داد موفقیت در کسب‌وکار و رمز شکوفایی استارتاپ‌های موفق دنیا، حاصل قدم‌های حساب‌شده است، نه جهش‌های بی‌برنامه.
چک لیست راه اندازی کسب‌وکار در 11 قدم!
حتما شما هم در راه‌اندازی کسب‌وکار، متوجه نیاز به یک چک لیست کامل و دقیق شده‌اید. بیایید چک لیست زیر و نکات راه اندازی استارتاپ را با هم مرحله به مرحله بررسی کنیم.
1) نوشتن بیزینس‌پلن یا طرح کسب‌وکار
بیزینس پلن به شما کمک می‌کند تا هدف‌هایتان را شفاف کنید، مسیر رشد را به شکلی مشخص بشناسید و دقیقاً بدانید از نقطه‌ی آغاز تا سوددهی، چطور باید حرکت کنید. مخصوصاً اگر قصد دارید با سرمایه‌گذاران صحبت کنید یا وام بگیرید، وجود یک طرح کسب‌وکار ضروری است.
اجزای اصلی یک طرح کسب‌وکار عبارتند از:
خلاصه اجرایی (Executive Summary): مروری کوتاه و جامع بر تمام بخش‌های ایده.
توضیح کسب‌وکار: شامل ساختار شرکت، حوزه فعالیت، ارزش پیشنهادی، پیش‌زمینه‌ی ایده و اهداف کوتاه‌مدت و بلندمدت.
تحلیل بازار: بررسی موقعیت کسب‌وکار در بازار نسبت به رقبا، مشتریان هدف و روندهای صنعت.
شرح محصولات یا خدمات: توضیح دقیق درباره‌ی آنچه قرار است بفروشید یا ارائه دهید.
پیش‌بینی مالی (Financial Projections): شامل استراتژی قیمت‌گذاری و فروش، میزان سود هدف و جزئیات مربوط به سرمایه‌گذاران.
برنامه‌ی عملیاتی (Operational Overview): تشریح بخش‌های اجرایی مانند تولید، توزیع و برنامه‌های لجستیکی.
2) برآورد هزینه‌های راه‌اندازی
قدم دوم، تخمین دقیق هزینه‌های شروع کار است. محاسبه‌ی هزینه‌ها نه‌تنها برای جلب اعتماد سرمایه‌گذاران ضروری است، بلکه به شما کمک می‌کند بفهمید برندتان چه زمانی به سوددهی می‌رسد. مهم‌ترین انواع هزینه‌های راه‌اندازی کسب‌وکار این‌ها هستند:
هزینه‌های یک‌باره: مانند هزینه‌ی ثبت شرکت، ودیعه‌ی اجاره مکان و مجوزهای اولیه.
هزینه‌های نیروی کار: حقوق خودت و کارکنان.
هزینه‌های جاری (Overhead): اجاره ماهانه دفتر، مالیات، تجهیزات، هزینه‌های تولید و قبوض.
نکته‌ای که در این قسمت از چک لیست راه اندازی کسب‌وکار باید به آن توجه ویژه‌ای داشته باشید، داشتن یک صندوق اضطراری یا همان ذخیرۀ مالی است. میزان این ذخیره به ابعاد عملیاتی کسب‌وکارتان بستگی دارد. اما چون در بیشتر موارد، رسیدن به نقطه‌ی سودآوری، چند ماه (و گاهی بیشتر) طول می‌کشد، لازم است هزینۀ چند ماه از کارهای عملیاتی و هزینه‌های زندگی شخصی خود را از قبل کنار بگذارید.
3) تأمین سرمایه
پیشنهاد می‌کنیم به هیچ وجه به فکر قرض گرفتن از خانواده یا گرو گذاشتن سند خانه و… نباشید. چون همیشه گزینه‌های مطمئن‌تری برای تأمین سرمایه وجود دارد؛ مثلاً انجمن کسب‌وکارهای کوچک (SBA)، بانک‌های محلی یا وام‌دهندگان آنلاین و…
در این مرحله، لازم است به خاطر داشته باشید هدف اصلی شما صرفاً جذب پول نیست؛ بلکه ساختن کسب‌وکاری واقعی با محصول یا خدمتی ارزشمند برای مشتریان است. معمولاً اگر هدف شما واضح و مشخص باشد و دو مرحلۀ قبل را به خوبی طی کرده باشید، سرمایۀ لازم تامین می‌شود.
4) ثبت رسمی کسب‌وکار (Register Your Business)
بعد از اینکه همه چیز برای شروع آماده شد، لازم است کسب‌وکارتان را از نظر قانونی ثبت کنید. این بخش از چک لیست راه اندازی کسب‌وکار ممکن است با توجه به کشور و استانی که در آن قصد فعالیت دارید متفاوت باشد.
پس حتماً جزئیات دقیق‌تر را از مراجع قانونی شهر خود بررسی کنید. اگر شرایطش را دارید، مشورت کردن با یک مشاور حقوقی هم روش خوبی است. چون چنین مشاوری به شما کمک می‌کند بدانید دقیقاً چه مجوزهایی لازم است.
به طور کلی، ساختارهای تجاری به چهار نوع اصلی تقسیم می‌شوند:
۱. مالکیت انفرادی (Sole Proprietorship)
۲. شراکت (Partnership)
۳. شرکت با مسئولیت محدود (LLC یا LLP)
۴. شرکت سهامی (Corporation)
هر ساختار مزایا، محدودیت‌ها و پیامدهای مالیاتی خاص خود را دارد و انتخاب درست آن، از ابتدا می‌تواند مسیر آینده‌ی کسب‌وکارتان را تعیین کند.
5) انتخاب نام تجاری (Business Name)
ایده‌پردازی برای نام برند، گامی خلاقانه و مهم است. در این مرحله باید تمام اسم‌هایی که به ذهنتان می‌رسد را روی کاغذ بنویسید. از خوب یا بد یا حتی خنده‌دار؛ همه را بنویسید.
اگر این کار را سرِ حوصله و طی چند روز انجام دهید، خواهید دید که در نهایت یک اسم خلاقانه و مرتبط پیدا خواهید کرد. در واقع چیزی که خیلی مهم است، این است که عجله نکنید و بگذارید قسمت‌های خلاقِ مغزتان سر فرصت به کارشان برسند.
قبل از ثبت نام برند، حواستان باشد که نام تجاری شما باید «متمایز» باشد؛ یعنی احتمال اشتباه یا تشابه با برندهای دیگر وجود نداشته باشد.
6) ثبت برند
تقریباً تمام کسب‌وکارها (به‌جز مالکیت‌های انفرادی بدون کارمند) باید در سازمان مالیاتی (IRS) ثبت شوند و یک شماره شناسایی بگیرند.
این شماره برای پرداخت مالیات، افتتاح حساب بانکی تجاری، دریافت مجوزهای کسب‌وکار و استخدام کارکنان ضروری است. البته این الزامات قانونی هم ممکن است در محل زندگی شما متفاوت باشد یا طی زمان تغییر کند.
بنابراین مستقیماً با اداره‌جات مرتبط در محل زندگی خود تماس بگیرید تا از الزامات ثبت برند و مجوزهای لازم آگاه شوید. بعد از این مرحله، می‌توانید حساب‌های مختص کسب‌وکار خود را در بانک افتتاح کنید.
7) دریافت پروانه‌های لازم
در برخی صنایع، خصوصاً صنایع تولیدی و غذایی، فعالیت بدون مجوز رسمی یا پروانه‌های تولیدی غیرقانونی است. حتی اگر کسب‌وکار شما خانگی است، ممکن است نیاز به مجوز فعالیت خانگی (Home Occupation Permit) داشته باشید.
نمونه‌هایی از مجوزهای رایج که لازم است در این مرحله از چک لیست راه اندازی کسب‌وکار به آن‌ها توجه داشته باشید، این‌ها هستند:
مجوز شغلی (Occupational License): برای اطمینان از صلاحیت حرفه‌ای (مثل پزشک، وکیل یا حسابدار).
مجوز بهداشت (Health Permit): به‌ویژه برای کسب‌وکارهای پزشکی، غذایی یا مهمان‌داری.
مجوز نصب تابلو (Sign Permit): برای کنترل محل و اندازه‌ی تابلوهای تبلیغاتی.
مجوز منطقه‌بندی (Zoning Permit): اطمینان از اینکه محل کسب‌وکار در منطقه‌ی مجاز فعالیت قرار دارد.
مجوز مالیات فروش (Sales Tax Permit)
و…
8) ایجاد سیستم مالی و حسابداری
بدون شک پول یکی از حساس‌ترین بخش‌های هر کسب‌وکار است. اگر از همان ابتدا یک سیستم خودکار برای حسابداری، بودجه‌بندی و ثبت اسناد مالی نداشته باشید، مدیریت هزینه‌ها به سرعت از کنترل خارج می‌شود.
صاحبان کسب‌وکارهای کوچک باید به‌طور منظم چند نوع سند مالی را ثبت و به‌روز کنند. سندهایی مثل:
صورتحساب درآمد (Income Statement)
ترازنامه (Balance Sheet)
گزارش جریان نقدی (Cash Flow Statement)
فاکتورها و صورتحساب‌ها
هزینه‌ها و پرداخت‌ها
حقوق و دستمزد (Payroll)
صورت‌های مالی فصلی
اظهارنامه‌های مالیاتی
اگر در حسابداری حرفه‌ای نیستید یا نمی‌خواهید وقت زیادی صرف ورود اطلاعات به نرم‌افزار کنید، استخدام یک حسابدار پاره‌وقت گزینه‌ی خیلی خوبی برای شروع است. در ضمن، یادتان باشد حتماً اطلاعات لازم را دربارۀ مالیات کسب‌وکار خود کسب کنید؛ چون با مالیات کارمندی کاملاً متفاوت است و داستان‌های مختص خودش را دارد.
9) خرید بیمه‌ی کسب‌وکار
با شروع استخدام کارکنان، افتتاح محل فیزیکی یا گسترش فعالیت‌ها، نیاز به بیمه هم خواهید داشت. همکاری با یک شرکت بیمۀ معتبر، تا حد زیادی کسب‌وکارتان را در برابر آسیب‌های احتمالی به افراد یا خسارت ناشی از فعالیت‌های شرکت محافظت می‌کند.
شرکت‌های بیمه برای کسب‌وکارهای نوپا پلن‌های مختلفی دارند. بنابراین حتماً پیشنهاداتِ مختلف را بررسی کنید و گزینه‌ای که برای کسب‌وکار شما مناسب است را انتخاب نمایید.
10) ایجاد سیستم مدیریت
برای کسب‌وکارهای متوسط رو به بالا، فرآیندهای شغلی باید رسمی و مستند شوند تا مدیریت گردش کار، امور مالی، زمان‌بندی، سازمان تیم و دیگر امور به‌درستی انجام شود. راه‌اندازی سیستم مدیریت یکی از بخش‌های مهم چک لیست راه اندازی کسب‌وکار است که می‌تواند روی موارد زیر متمرکز باشد:
مدیریت تقویم‌ها و برنامه‌ها
ارتباط با مشتریان
بودجه‌ها، فاکتورها و اسناد مالی
شاخص‌های کلیدی عملکرد ویژه صنعت
خرید و تکمیل سفارش‌ها
برای کسب‌وکارهای تیمی، تهیه یک چارت سازمانی (Organizational Chart) ضروری است. چراکه مشخص شدن وظایف هر فرد، از سردرگمی و خطا جلوگیری می‌کند.
11) سرمایه‌گذاری در برندینگ و بازاریابی
بعد از این همه کارهای خشک و اداری، نوبت به بخش جذاب و هیجان‌انگیز ماجرا می‌رسد: بازاریابی و برندسازی. در این مرحله، برنامه‌ریزی برای حضور آنلاین و آفلاین برند شروع می‌شود. حداقل موارد مورد نیاز برای حضور آنلاین برند شما در فضای مجازی، وب‌سایت و حساب‌های شبکه‌های اجتماعی است.
هویت فیزیکی و مجازی برند شما باید به دقت طراحی شود تا پیام و شخصیت کسب‌وکارتان به‌درستی منتقل گردد. توجه داشته باشید که صدا و لحن برند (Brand Voice) معمولاً با صنعتِ فعالیت هم‌سو باشد؛ برای مثال، شرکت‌های مالی و حقوقی لحن رسمی و جدی دارند، در حالی که آژانس‌های تبلیغاتی، نیاز به لحنی شوخ‌طبعانه و نوآورانه دارند.
جمع‌بندی
چک لیست راه اندازی کسب‌وکار نقشه راهی است که از ایده تا اجرا، مسیر را شفاف و منظم می‌کند. خیلی از کارآفرینان وحتی استارتاپ‌های موفق ایرانی و خارجی در آغاز مسیر، به‌دلیل حجم زیاد وظایف، دچار سردرگمی می‌شوند. در چنین شرایطی وجود این چک‌لیست جامع 11 مرحله‌ای به شما کمک می‌کند تا هیچ مرحله‌ای از قلم نیفتد و تصمیم‌ها با برنامه‌ریزی و اولویت‌بندی انجام شوند.
سوالات متداول
هدف اصلی از تهیه‌ی چک‌لیست راه‌اندازی کسب‌وکار چیست؟
کمک به نظم و برنامه‌ریزی کارآفرینان تا هیچ مرحله‌ای از فرایند راه‌اندازی کسب‌وکار از قلم نیفتد.
چه هزینه‌هایی باید برای راه‌اندازی استارتاپ محاسبه شود؟
هزینه‌های یک‌باره (ثبت شرکت، ودیعه اجاره)، هزینه‌های نیروی کار و هزینه‌های جاری مانند اجاره دفتر، تجهیزات و قبوض باید برآورد شوند.
چرا نوشتن طرح کسب‌وکار ضروری است؟
طرح کسب‌وکار اهداف، مسیر رشد و برنامه‌های مالی کسب‌وکار را مشخص می‌کند و برای جذب سرمایه‌گذار یا دریافت وام ضروری است.
این مطلب رو دوست داشتید؟
×
یکشنبه نامه های رایگان دیدار!
با به‌روزترین و علمی ترین مقالات حوزه فروش و ارتباط با مشتری هر یکشنبه قبل از صرف صبحانه منتظر یک ایمیل خوشمزه از طرف ما باشید
عضویت در خبرنامه دیدار
پرسش
در مراحل پایانی چک‌لیست، چه مواردی برای پایداری و رشد کسب‌وکار مطرح شده است؟
پاسخ را نشان بده
پاسخ
ایجاد سیستم مالی دقیق، خرید بیمه، طراحی ساختار مدیریتی و سرمایه‌گذاری در برندینگ و بازاریابی.
سوال را نشان بده
پرسش
چرا ثبت رسمی و قانونی کسب‌وکار مهم است؟
پاسخ را نشان بده
پاسخ
چون فعالیت قانونی، دسترسی به مجوزها، پرداخت مالیات و افتتاح حساب بانکی تجاری را ممکن می‌کند.
سوال را نشان بده
پرسش
بیزینس‌پلن از چه بخش‌هایی تشکیل شده است؟
پاسخ را نشان بده
پاسخ
شامل خلاصه اجرایی، توضیح کسب‌وکار، تحلیل بازار، شرح محصولات یا خدمات، پیش‌بینی مالی و برنامه عملیاتی است.
سوال را نشان بده
پرسش
هدف از تحلیل بازار در طرح کسب‌وکار چیست؟
پاسخ را نشان بده
پاسخ
برای شناخت موقعیت برند در میان رقبا، شناسایی مشتریان هدف و درک روندهای صنعت به‌کار می‌رود.
سوال را نشان بده
پرسش
چرا ثبت برند و دریافت شماره شناسایی مالیاتی ضروری است؟
پاسخ را نشان بده
پاسخ
برای پرداخت مالیات، افتتاح حساب بانکی تجاری، دریافت مجوزها و استخدام کارکنان لازم است.
