مدیریت منابع انسانی HRM چیست؟ تعریف، مسیر شغلی + حقوق و درآمد مدیر منابع انسانی

حتما می‌دانید که افراد و کارکنان، بزرگترین سرمایه سازمان شما هستند و در مدیریت منابع باید توجه ویژه‌ای به آنها بکنید. با این حال، مفهوم مدیریت منابع انسانی HRM تا همین اواخر چندان مورد توجه صاحبان کسب‌وکارها قرار نداشت و به نظر آنها تاثیری در موفقیت‌شان نداشته است. اما اکنون با پیشرفت تکنولوژی، متوجه شده‌اند که هیچ چیز نمی‌تواند جای انسان و هوش او را بگیرد و اینها فقط کمک کننده هستند. امروزه تاکید زیادی بر استخدام افراد با استعداد مناسب می‌شود و شرکت‌ها سعی دارند هر طور شده کارکنان خوب‌شان را نگه دارند و از دست ندهند.

بیایید ببینیم تعریف مدیر منابع انسانی چیست، سپس بررسی می‌کنیم مدیریت منابع انسانی hrm چه کار می‌کند.
 

مدیریت منابع انسانی (HRM) چیست؟

مدیریت منابع انسانی (HRM) به فرآیند استخدام، استقرار و مدیریت کارکنان سازمان اشاره دارد. درواقع، HRM مدیریت کارکنان با تاکید بر آنها به عنوان دارایی سازمان است. به همین خاطر گاهی اوقات به کارکنان، سرمایه انسانی شرکت هم گفته می‌شود.
 

مدیریت تمام فاکتورهای کارکنان سازمان و چیدن تمام استراتژی‌ها و برنامه‌های آن، بر عهده مدیریت منابع انسانی است. از جذب کارکنان جدید تا نگهداشتن نیروهای قوی سازمان و حتی در مواقع لازم، اخراج نیرو قسمت‌هایی از وظایف نیروی انسانی هستند. در ادامه به وظایف مختلف مدیر منابع انسانی می‌پردازیم تا این باور غلط را زیر سوال ببریم!
 

اهداف مدیریت منابع انسانی

اهداف مدیریت منابع انسانی را می‌توان به چهار دسته تقسیم کرد:

1. اهداف اجتماعی: این اهداف در پاسخ به نیازهای اجتماعی و اخلاقی و یا چالش‌های شرکت و کارکنانش مطرح می‌شوند. اهداف اجتماعی شامل مسائل قانونی مثل فرصت‌های برابر و دستمزد برابر به کار برابر می‌شوند.
2. اهداف سازمانی: اینها اقداماتی هستند که از کارایی سازمانی اطمینان می‌دهند؛ از جمله ارائه آموزش مناسب به کارکنان، استخدام افراد مناسب برای هر کار مشخص و حفظ کارکنان.
3. اهداف عملکردی: اینها راهنمایی‌هایی هستند که به کار می‌روند تا از عملکرد صحیح کارکنان سازمان مطمئن شوند. اهداف عملکردی شامل اطمینان از این موضوع می‌شود که از تمام پتانسیل منابع انسانی استفاده می‌شود.
4. اهداف شخصی: این اهداف، منابعی هستند که برای پشتیبانی از اهداف شخصی کارکنان استفاده می‌شوند. اینها شامل فرصت‌هایی برای آموزش و توسعه شغلی و همچنین حفظ رضایت کارکنان می‌شوند.

وظایف مدیریت منابع انسانی

بیایید با وظایف مدیریت منابع انسانی بیشتر آشنا شویم:
 

جذب و استخدام نیروی جدید

جذب نیروی مناسب و متخصص یکی از سخت‌ترین و چالش‌برانگیزترین فعالیت‌های منابع انسانی است. مدیر منابع انسانی باید بین صدها رزومه و گزینه، بهترین آن را انتخاب کند. به همین خاطر، مدیران منابع انسانی سعی می‌کنند معیارهایی را تعریف کرده و بر اساس آن رزومه‌ها را قضاوت کنند. مثلا می‌گویند برای این کار حداقل 5 سال سابقه کار نیاز است. با این کار تمام افرادی که زیر 5 سال سابقه کار داشتند از پروسه استخدام حذف می‌شوند.
 

ارزیابی عملکرد کارکنان

کارکنان اگر احساس کنند حقشان در مقایسه با همکارشان ضایع‌شده و دریافتی کمتری دارند ولی زحمت بیشتری می‌کشند، نفرتی به کسب‌وکارتان پیدا می‌کنند که مهارشدنی نیست. برای همین مدیران منابع انسانی باید معیارها و پارامترهای مشخصی برای ارزیابی کارکنان داشته باشند و با آن‌ها حقوق و پاداش را تعیین کنند. همچنین تمام نیروها باید این معیارها را بدانند تا مشکلی به وجود نیاید.
 

تعیین نقشه‌راه پیشرفت پرسنل

یکی از بزرگترین ایرادهای بسیاری از سازمان‌های ایران سردرگمی کارمندان و نداشتن مسیر درستی برای پیشرفت در کارشان است. وقتی یک کارشناس نداند که باید چه فرایندها و تلاش‌هایی انجام دهد تا به مدیر تبدیل شود، تصورش آن است که مدیر شدن نیاز به داشتن پارتی دارد و بسیار دلسرد و بی‌انگیزه می‌شود.
 

ولی وقتی مسیر توسعه و پیشرفت هرکسی مشخص باشد و او دقیقا بداند باید به چه دستاوردهایی برسد تا حقوق و جایگاه شغلی‌اش ارتقا پیدا کند، بسیار مصمم‌تر و باانگیزه‌تر کار می‌کند و دیگر آشفته نیست.
 

آموزش به همکاران

دیگر مثل قدیم نمی‌توان با یاد گرفتن یک حرفه تا آخر عمر کار کرد و دیگر نیازی به یادگیری نداشت. تغییرات در دنیای کاری امروز، مخصوصا در شغل‌هایی که مربوط به تکنولوژی است به قدری سریع شده که یک لحظه تعلل باعث عقب‌ماندگی سازمانتان می‌شود. برای همین کارمندان سازمان باید به شکل دوره‌ای نرم‌افزارها و تکنیک‌های مرتبط تخصصشان که به تازگی وارد بازار شده را یاد بگیرند.
 

یکی از مهم‌ترین مسئولیت‌های آموزشی منابع انسانی، آموزش به نیروهای تازه‌استخدام‌شده است. این افراد باید تمام فرایندهای سازمانی و تا حد امکان، فرهنگ سازمان شما را آموزش ببینند. همچنین باید استفاده درست از محصولتان را بلد باشند.
 

نگهداشت نیروها

اوضاع همیشه گل و بلبل نیست! نیروها بعد از استخدام سرد می‌شوند، بحث به وجود می‌آید و یا از سمت شرکت‌های دیگر پیشنهادهای بهتری را دریافت می‌کنند. مدیر منابع انسانی باید به صورت دوره‌ای با اعضای شرکت صحبت کند و از وضعیت‌ آن‌ها اطلاعات کسب کند. اکثر افراد در سکوت از سازمانتان ناراضی می‌شوند و ناگهان استعفا می‌دهند. این جلسات دوره‌ای کمک می‌کند چنین اتفاقی رخ ندهد و دردهای کارکنان را به موقع فهمید و اگر امکان داشت، آن را علاج کرد.
 

مصاحبه خروج

تعجب نکنید! فقط نباید برای ورود افراد به سازمان با آن‌ها مصاحبه کرد؛ بلکه مصاحبه خروج هم بسیار ضروری است. افرادی که قصد خارج شدن از سازمانتان را دارند مانند جعبه سیاه سازمانتان هستند. آن‌ها تمام ایرادهای شما را می‌دانند و چون تعهدی به سازمانتان ندارند، خیلی راحت آن را بیان می‌کنند. برای همین این مصاحبه برای پیدا کردن نقص‌هایتان و برطرف کردن آن بسیار موثر و لازم است.
 

مهارت‌های مدیر منابع انسانی

مدیر منابع انسانی HRM نقش مهمی در کسب‌وکارها دارد، چرا که باید کارمندان را مدیریت کرده و مطمئن شود که از سرمایه انسانی شرکت به طور موثری استفاده می‌شود تا به اهداف سازمان برسند.
در اینجا به چند مهارت مهم اشاره می‌کنیم که هر مدیر منابع انسانی باید داشته باشد:
 

مهارت برقراری ارتباط

مدیر منابع انسانی به مهارت ارتباط شفاهی و کتبی نیاز دارد تا به طور موثر اطلاعات را منتقل کرده و با افراد مختلف ارتباط برقرار کند. همچنین باید بتواند به راحتی با کارکنان ارتباط برقرار کرده و مذاکره کند.
 

مهارت تفکر استراتژیک

یک بخش مهم کار مدیریت ارتباط با مشتری این است که مطمئن شود سیاست‌های HR، استراتژی‌ها و روش‌های آن در راستای اهداف شرکت قرار دارند. تفکر استراتژیک یک مهارت ضروری است که امکان تجزیه‌وتحلیل موقعیت‌ها و اجرای راه‌حل‌های صحیح را می‌دهد که به نفع کسب‌وکار هستند.
 

مهارت‌های رهبری

مدیریت منابع انسانی، رهبران موثری هستند که می‌توانند کارکنان را هدایت کنند تا پتانسیل‌شان را شکوفا کرده، برای مشکلات، راه‌حل پیدا کنند و نیروی کار را در مسیر موفقیت شرکت راهنمایی کنند.
 

مهارت‌های بین فردی و همدلی

یکی از مهم‌ترین مهارت‌های مدیریت منابع انسانی، توانایی همدلی با کارکنان و مدیریت آنها به طور موثر است. مدیران منابع انسانی با افراد مختلف در ارتباط هستند و با مسائل مختلفی مواجه هستند. آنها باید با استفاده از تجربه و قدرت قضاوت‌شان، روابط با افراد مختلف با شخصیت‌های متفاوت را مدیریت کنند.
همچنین این افراد باید هوش عاطفی بالایی هم داشته باشند و گوش دادن فعال را تعریف کنند تا بتوانند پاسخ مناسبی به کارکنان بدهند.
 

مهارت‌های سازمانی

مدیریت منابع انسانی مسئولیت‌های متعددی دارد. از جمله، توسعه استراتژی‌های جذب افراد با استعداد، ایجاد برنامه‌های توسعه حرفه‌ای، طراحی فرآیندهای آنبوردینگ، بررسی عملکرد، برگزاری جلسات منظم با کارکنان و حل اختلافات.
پس مدیر منابع انسانی با اینهمه وظایف، باید مهارت سطح بالای سازماندهی و مدیریت زمان داشته باشد.
 

تسلط بر فناوری منابع انسانی

هر متخصص منابع انسانی باید در زمینه HR و تکنولوژی استخدام تجربه داشته باشد، از جمله سیستم‌های ردیابی متقاضیان، ابزارهای مدیریت عملکرد و نرم افزارهای مدیریت.
این تکنولوژی به ردیابی و مدیریت کل چرخه عمر کارکنان، مدیریت نیروی کار، کارهای استخدام خودکار و ارائه گزارشات ضروری کمک می‌کند تا کسب‌وکار را در جهت رسیدن به اهداف بلندمدت هدایت کند.
 

مهارت‌های آموزش و رشد فردی

مدیریت منابع انسانی مسئول نظارت بر آموزش کارکنان است، یعنی تعیین اینکه کارمند آماده استفاده از فرصت‌های آموزش است یا نه، تعیین بودجه و تاکید بر اینکه برنامه‌های آموزش، عملکرد افراد را به حداکثر می‌رسانند و ارزشی را برای کسب‌وکار به همراه می‌آورند.

چطور مدیر منابع انسانی شویم؟

اگر می‌خواهید مدیر منابع انسانی شوید، باید یک سری ویژگی‌ها را در خود تقویت کنید. برای این منظور باید در شناسایی و کشف استعدادها، عالی باشید، بر مهارت‌های سازمانی تسلط داشته باشید، برنامه‌های کارکنان را هماهنگ کرده و بتوانید انگیزه لازم را به آنها بدهید، با قوانین نیروی کار آشنایی کامل داشته باشید، از کارکنان بازخورد صحیح بگیرید و آنها را مدیریت کنید، به فکر آسایش کارکنان باشید و وظایف مختلف اداری را هماهنگ کنید.
 
مدیران منابع انسانی موفق، یک سری توانایی‌ها و ویژگی‌های خاص دارند:

• بر هر کدام از وظایف مدیر منابع انسانی، تسلط کامل دارند.
• از مهارت‌های بین فردی و سخنوری خیلی خوبی برخوردارند.
• به صورت استراتژیک فکر و عمل می‌کنند.

درآمد و حقوق مدیر منابع انسانی در ایران و جهان چقدر است؟

البته نمی توان پاسخ قطعی به این سوال داد. بسته به موقعیت و شرایط سازمان، ممکن است حقوق مدیر منابع انسانی هم متغیر باشد. اما به طور متوسط مدیران منابع انسانی در دنیا بین 70 تا 100 هزار دلار است.
طبق آمار ایران‌سلری، میانگین حقوق مدیر منابع انسانی در ایران بین 15 تا 30 میلیون تومان است.

تفاوت مدیریت منابع انسانی در کسب‌وکارهای کوچک و شرکت‌های بزرگ

اگرچه تمام بخشهای منابع انسانی، هدف یکسان حل مساله را دارند، اما مسیر رسیدن آنها به اهداف‌شان فرق می‌کند. اندازه، مسئولیت‌ها، منابع، و روشهای استخدام از جمله تفاوت‌های اصلی بین منابع انسانی در کسب‌وکارهای کوچک و شرکتهای بزرگ است.
 

اندازه شرکت

اندازه شرکت، یک تفاوت آشکار و مشخص بین کسب‌وکارهای کوچک و بزرگ است. از فضای دفتر و تعداد کارکنان گرفته تا سطح تولید، همه چیز در کسب‌وکارهای کوچک به همان اندازه کوچک است، اما در شرکتهای بزرگ، بزرگتر. بخش منابع انسانی هم همین‌طور است. بخش منابع انسانی یک کسب‌وکار کوچک، از 1 تا 5 متخصص منابع انسانی تشکیل شده اما در شرکت‌های بزرگ‌تر، این تعداد بیشتر است و مسئولیت‌های متفاوتی دارند.
 

مسئولیت

از نظر حوزه مسئولیت، از آنجاییکه در کسب‌وکارهای کوچک تعداد کارکنان خیلی کمتر است، پس هر نفر باید نقش‌ها و مسئولیت‌های بیشتری را قبول کند، در حالی که در شرکت‌های بزرگ، حوزه مسئولیت‌های هر یک از کارکنان، دقیق‌تر است.
 

منابع

در رابطه با منابع، که یک تفاوت دیگر بین کسب‌وکارهای کوچک و شرکتهای بزرگ است، مشخص است که کسب‌وکارهای کوچک درآمدی مانند شرکتهای بزرگتر ندارند. به همین خاطر، محدودتی از لحاظ آموزش منابع انسانی به کارکنان، تیم‌سازی و سیاست‌گذاری‌ها وجود دارد.
 

روش استخدام

استخدام کارکنان در کسب‌وکارهای کوچک و شرکتهای بزرگ هم به صورت متفاوتی انجام می‌گیرد. استخدام کارکنان برای بخش منابع انسانی در کسب وکارهای کوچک، هزینه‌بر و زمان‌بر است؛ در حالی که شرکت‌های بزرگ بودجه‌ای برای مصاحبه‌ها و سایر موارد در نظر می‌گیرند. همچنین کسب‌وکارهای کوچک با جستجو در شبکه‌های اجتماعی سعی می‌کنند افراد با استعداد را پیدا کنند، اما شرکت‌های بزرگ با آگهی دادن و برگزاری آزمون و مصاحبه شغلی، کارکنان موردنظر خود را استخدام می‌کنند.

سیستم مدیریت منابع انسانی و نرم‌افزار HRM

متخصصان مدیریت منابع انسانی در مواجهه با تعداد روزافزون نیروی کار قراردادی و افزایش پیچیدگی‌های قوانین و مقررات، به نرم‌افزار مدیریت منابع انسانی روی آورده‌اند تا به آنها کمک کند همگام با محیط کار پرچالش پیش بروند و نیازهای مدیریت افراد را تامین کنند.
 

سیستم HRM

سیستم‌های HRM طراحی می‌شوند تا نیازهای اصلی منابع انسانی را تامین کرده و وظایف اجرایی اصلی را به نقاط قوت ارزش کسب‌وکار تبدیل کنند. مدیریت منابع انسانی به کمک این سیستم‌های فرد-محور و راه‌کارهای مبتنی بر داده می‌توانند فرآیند استخدام را آسانتر کنند، نیروی کار را بهتر مدیریت کنند و بهره‌وری‌شان را بالا ببرند و….
 

سیستم CRM

نرم‌افزار CRM را می‌توان یکی از نرم‌افزارهای مدیریت منابع انسانی هم دانست؛ چرا که این سیستم، علاوه بر اطلاعات مشتریان، اطلاعات روابط کارکنان شرکت و فعالیت‌های آنها را هم ثبت می‌کند.
مدیریت منابع انسانی به کمک این نرم‌افزار می‌تواند فعالیت‌های کارکنان را رصد کرده و متوجه شود کدام کارمند بهتر از بقیه کار می‌کند و نقاط کور فرآیند فروش کجاست.
 

گواهینامه‌هایی که مدیر منابع انسانی باید بگیرد

در حالی‌که گرفتن این گواهینامه‌ها برای مدیران HRM در تمام سطوح لازم نیست، اما یک سری گواهی‌های خاص مثل مدارک اعطاب شده توسط SHRM (جامعه مدیریت منابع انسانی) یا HRCI (موسسه گواهینامه HR) می‌تواند تاثیر زیادی بر پیشرفت شغلی و نشان دادن تخصص و حرفه‌ای بودن مدیر داشته باشد. برخی دیگر از گواهینامه‌های رایج HR شامل SHRM-CP، SHRM-SCP و SPHR می‌شود.
 

نتیجه گیری

در این مقاله سعی کردیم اطلاعات لازم درباره مدیریت منابع انسانی را با شما درمیان بگذاریم. امیدواریم این مطلب کمک کند تا مدیر منابع انسانی خوبی برای سازمانتان باشید و کارکنان راضی‌تری داشته باشید.
به نظر شما یک مدیر منابع انسانی چه ویژگی‌های دارد که به آن اشاره نکردیم؟ لطفا آن را در قسمت زیر کامنت بگذارید.
 

منابع:

• 7 اصل مدیریت منابع انسانی که هر متخصص منابع انسانی باید بداند
• مدیریت منابع انسانی HRM
• نرم افزار CRM برای منابع انسانی

×