استراتژی اقیانوس قرمز و آبی چیست؟ توضیح و مقایسه همراه با مثال

آیا می‌دانید استراتژی اقیانوس قرمز و آبی چیست؟ در این مقاله سعی داریم شما را با این دو مفهوم رایج آشنا کنیم و تفاوت‌های بین استراتژی اقیانوس قرمز و آبی را برای شما شرح دهیم.

اقیانوس قرمز

استراتژی اقیانوس قرمز به استراتژی سنتی بازاریابی برای رقابت با رقبا اشاره دارد. این استراتژی نشان می‌دهد که بسیاری از شرکت‌ها برای دستیابی به یک مزیت رقابتی در بازار موجود با یکدیگر رقابت می‌کنند. شرکت‌ها برای شکست دادن مخالفان خود در بازار موجود به رقابت می‌پردازند. استراتژی اقیانوس قرمز در تلاش است تا شرکت را تحت تأثیر قرار دهد و خدمات مشتری بهتری به خریداران ارائه دهد. این کار بیشتر به‌ جای جذب مشتری جدید، روی مشتریان و خریداران موجود تمرکز دارد؛ بنابراین، آن‌ها برای جذب مشتری جدید، تنها محصولات و خدمات را بهبود می‌دهند. به‌ عنوان‌ مثال، شرکت‌های هواپیمایی رایانیر و ایرآسیا برای غلبه بر رقبای خود از استراتژی اقیانوس قرمز پیروی می‌کنند.

نمونه‌ استراتژی اقیانوس قرمز

ایرآسیا یک شرکت هواپیمایی مشهور در مالزی است. این شرکت همیشه سعی می‌کند با سایر شرکت‌های هواپیمایی مالزی، از قبیل Firefly، Malindo و Malaysia Airlines رقابت کند تا به مزیت رقابتی دست یابد. ایر آسیا برای غلبه بر رقبا قیمت‌های پایینی در پروازهای داخلی و خارجی خود تعیین می‌کند. از طرف دیگر، هواپیمایی مالزی نیز قیمت خود را برای غلبه بر ایر آسیا کاهش می‌دهد؛ بنابراین، آن‌ها در یک بازار با یکدیگر می‌جنگند. این یک مثال واقعی از استراتژی اقیانوس قرمز است. فرض کنید ما این شرکت‌های غول‌ پیکر را به کوسه و بازار را به اقیانوس تشبیه کنیم؛ بنابراین، تصور کنید که اگر همه این کوسه‌ها با یکدیگر بجنگند چه اتفاقی می‌افتد. اقیانوس به دلیل جنگ شدید کوسه‌ها خونین می‌شود.

مزایای استراتژی اقیانوس قرمز

اول اینکه بازار از قبل وجود داشته، بنابراین نیازی به ایجاد بازار جدید نیست. دوم، تقاضای خوبی از سوی مشتریان برای محصول یا خدمت وجود دارد. بسیاری از مشتریان محصولات را می‌خواهند؛ بنابراین، شرکت‌های جدید می‌توانند از مصرف‌کنندگان موجود استفاده کنند. علاوه بر این، شرکت می‌تواند کارمندان ماهری را که دارای تجربه عمیق دراین بخش بازار هستند، به‌ راحتی استخدام کند.در نهایت، شرکت‌های جدید می‌توانند در مورد چگونگی بهبود کسب‌وکار خود از رقبا ایده بگیرند.

معایب استراتژی اقیانوس قرمز

• رقبا در این بازار با تجربه هستند و شکست دادن آن‌ها بسیار دشوار است.
• شرکت باید بر روی هزینه و تمایز تمرکز کند که برای یک کسب‌وکار تازه‌کار دشوار است.

اقیانوس آبی

استراتژی اقیانوس آبی به سیاست بازاریابی غیر قابل‌ رقابت اشاره دارد که بیشتر از رقابت سربه‌سر، بر نو آوری در اختراع مجدد تجارت تمرکز دارد. دبلیو چان کیم و رنه موبرگن با هم استراتژی اقیانوس آبی را در سال 2005 معرفی کردند. این استراتژی یک فرآیند هم‌ زمان و چند مجهولی برای باز کردن یک بازار کسب‌وکار جدید و ایجاد تقاضای جدید است؛ بنابراین، رقابت جایی در این استراتژی ندارد.

نمونه‌ استراتژی اقیانوس آبی

نمونه‌های مختلفی از استراتژی اقیانوس آبی در سراسر جهان وجود دارد. بسیاری از صنایع برای کسب منافع بیشتر، آن را پذیرفته‌اند، برندهایی مانند Canon، iTunes، Cemex، Philips، NetJets، Curves، JCDecaux، Quicken، Polo Ralph Lauren و غیره. اما، iTunes با شروع کسب‌وکار خود یک مشکل بزرگ صنعت موسیقی را برطرف کرد. قبل از راه‌اندازی iTunes، مردم یک آهنگ را به‌طور غیر قانونی از بستر اینترنت دانلود می‌کردند. استراتژی اقیانوس آبی ITunes راهی جدید برای فروش موسیقی به‌ صورت قانونی ایجاد کرد، جایی که مشتریان و هنرمندان از مزایای متقابل بهره مند می‌شوند. آن‌ها موفق شدند دسته جدیدی از فروش موسیقی را از طریق پلتفرم‌های دیجیتال موسیقی برای شنوندگان ایجاد کنند. هنوز هم iTunes بر بازار پلتفرم‌های موسیقی تسلط دارد. تغییر سازمانی نتفلیکس نیز مناسب‌ترین نمونه استراتژی اقیانوس آبی است. شرکت‌هایی مانند Netflix، Canon و iTunes از استراتژی اقیانوس آبی برای رسیدن به هدف رقابتی پیروی می‌کنند.

استراتژی اقیانوس قرمز و آبی چیست؟

به‌ عنوان‌ مثال، فرض کنید شما تعدادی کوسه را در یک برکه رها می‌کنید. به‌ تدریج آن‌ها شروع به جنگیدن با هم می‌کنند. کوسه‌ها در تلاشند یکدیگر را بکشند. بعد از گذشت چند ساعت خواهید دید که آب از خون کوسه‌ها قرمز شده است. ما می‌توانیم این دریاچه را به اقیانوسی قرمز که بسیاری از شرکت‌ها با یکدیگر رقابت می‌کنند، تشبیه کنیم.

از طرف دیگر، شما یک کوسه را در یک برکه جداگانه قرار می‌دهید. کوسه دیگری وجود ندارد که بتوانند با هم مبارزه کنند، بنابراین آب آبی و تازه می‌ماند. به عبارت دیگر ما این مدل را به استراتژی اقیانوس آبی که تنها یک شرکت بازار را کنترل می‌کند، تشبیه کرده‌ایم.

تفاوت بین استراتژی اقیانوس قرمز و آبی

سه تفاوت مهم بین اقیانوس قرمز و آبی

• تمرکز بر روی مشتریان فعلی در مقابل تمرکز بر روی مشتریان جدید

اکثر صنایع در استراتژی اقیانوس قرمز بر جذب مشتریان موجود برای فروش محصولات و خدمات بیشتر تمرکز دارند؛ بنابراین، آن‌ها بر مشتری فعلی تمرکز می‌کنند تا از طریق فروش محصولات و خدمات سود ببرند. در مقابل، در استراتژی اقیانوس آبی، صنعت سعی می‌کند الگوی کسب‌وکار را تغییر دهد تا محصول جدیدی را برای مشتریان ارائه کند. شرکتی که استراتژی اقیانوس آبی را پیش می‌گیرد، زمینه توسعه تجارت برای تولید محصولات یا خدمات جدید برای مشتریان را نیز فراهم می‌کند؛ بنابراین، مشتریان در اینجا مرتبط هستند. این استراتژی به شرکت این امکان را می‌دهد تا بیش از مشتری، روی الگوهای تجاری تمرکز کند.

• ایجاد بازار جدید در مقابل رقابت در بازار موجود

از دیدگاه استراتژی اقیانوس قرمز، صنعت در حال تجارت با مشتریانی است که در برخی بخش‌ها مشتریان زیادی جذب می‌کند و در برخی دیگر مشتریان خود را از دست می‌دهد. آن‌ها در بین مشتریان یکسانی تجارت می‌کنند و برای به دست آوردن مشتری بیشتر با یکدیگر رقابت دارند. این شرکت‌ها اگر بتوانند مشتریان بیشتری را به سمت خود بیاورند درآمد بیشتری کسب خواهند کرد.

استراتژی اقیانوس آبی هرگز پیشنهاد رقابت نمی‌دهد زیرا باعث ایجاد یک بازار جدید غیر قابل‌ رقابت می‌شود. محصول و خدمات در این استراتژی منحصر به‌ فرد است؛ بنابراین، هیچ شرکتی برای رقابت با شما به میان نخواهد آمد. این استراتژی یک بازار غیر قابل‌ رقابت برای خدمت به مشتریان خود ایجاد می‌کند.

• شکست رقیب در مقابل رقابت بی‌معنا

رقابت باید در بازار شرکتی وجود داشته باشد که از استراتژی اقیانوس قرمز پیروی می‌کند. آن‌ها برای فروش محصولات و خدمات بیشتر برای افزایش حاشیه سود با یکدیگر به رقابت می‌پردازند؛ بنابراین، همیشه قصد دارند از طریق سیاست‌گذاری‌های بازاریابی، کیفیت محصول و خدمات، رقبا را شکست دهند. استراتژی اقیانوس آبی رقابت را بی‌ ربط می‌داند زیرا آن‌ها برای فروش محصولات و خدمات نیازی به رقابت با صنایع دیگر ندارند. این روش یک بازار جدید برای صنعت ایجاد می‌کند.

نکات کلیدی استراتژی اقیانوس آبی

هشت نکته اصلی استراتژی اقیانوس آبی به شرح زیر است:

1. این استراتژی بر داده‌ها استوار است.
2. تمایز و هزینه کم را دنبال می‌کند.
3. اقیانوس آبی فضای بازار غیر قابل رقابت ایجاد می‌کند.
4. از طریق ابزار و چارچوب شما را توانمند می‌کند.
5. استراتژی اقیانوس آبی یک روند گام به گام فراهم می‌کند.
6. فرصت را به حداکثر و ریسک‌ها را به حداقل می‌رساند.
7. اقیانوس آبی همچنین اقدام عملی را وارد استراتژی می‌کند.
8. به شما نشان می‌دهد که چگونه یک نتیجه برد-برد ایجاد کنید.

چارچوب چهار اقدام استراتژی اقیانوس آبی

چان کیم و رنه موبورگان یک چارچوب مبتنی بر چهار اقدام برای از بین بردن مبادله بین هزینه کم و تمایز و بازسازی منطق استراتژیک صنعت ایجاد کردند. الگوی چهار اقدام تعیین می‌کند که آیا پولی که سرمایه‌گذاری می‌شود به‌ درستی برای به حداکثر رساندن سود مصرف‌ کننده و به حداقل رساندن مشکلات آن به کار می‌رود. همچنین منافع مهم این الگو و دردسرهای مربوط به محصول شما را ارزیابی می‌کند. این چارچوب بهترین روش برای کسب بیشترین سود با کمترین قیمت در بازار یک محصول است.

استراتژی اقیانوس آبی و قرمز در مدیریت

حالا که چارچوب اقدام استراتژی اقیانوس آبی را شناختیم، وقت آن است که ببینیم چطور در اقیانوس آبی فعالیت کنیم. بیایید نحوه استفاده از این چارچوب را بررسی کنیم.

• حذف

در مرحله اول، شما باید فاکتورهایی را در این صنعت شناسایی کنید که به دلیل نقص باید از بین بروند. عناصری که روی آن‌ها سرمایه‌گذاری زیادی انجام می‌دهید و تلاش قابل‌ توجهی صرف آن‌ها می‌کنید اما بازده بسیار کمی دارند؛ این عوامل ممکن است در گذشته سهم بیشتری داشته باشند اما اکنون بی‌فایده هستند، بنابراین باید آن‌ها را از بین ببرید زیرا منسوخ‌ شده‌اند.

• کاهش

دوم، شما باید عواملی را شناسایی کنید که کاملاً برای صنعت غیرضروری نیستند اما از سوی دیگر هم سودآوری درستی برای صنعت ندارند. این عوامل کاملاً پایین‌تر از سطح استاندارد صنعت هستند. به‌ عنوان‌ مثال، هزینه بالاتر تولید می‌تواند تولید محصول را کاهش دهد.

• افزایش

این دسته، عوامل مهمی هستند که باید افزایش یابند تا صنعت کاملاً بالاتر از حد استاندارد قرار بگیرد. به‌ عنوان‌ مثال، شرکت برای فراتر رفتن از چالش‌های مربوط به مشتریان، نیاز به بازسازی برخی امکانات دارد.

• ایجاد

برخی از ویژگی‌ها هستند که شرکت هرگز ارائه نکرده است. برای ایجاد این ویژگی‌های جدید، باید تمایل مشتری برای تحقق آن‌ها را بررسی کنید. علاوه بر این، صنعت می‌تواند محصولاتی جدید ایجاد کند یا خدماتی منحصر به‌ فرد به روشی نو آورانه برای مصرف‌کنندگان ارائه دهد. این عامل به شرکت در ایجاد بازار جدید و متمایز از رقابت کمک خواهد کرد.
 

ابزارهای تحلیلی در کنار استراتژی اقیانوس آبی

به احتمال زیاد، سازمان شما در حال حاضر، یک مدل برنامه ریزی استراتژیک اختصاصی برای خودش طراحی کرده و استفاده می‌کند. خوشبختانه، استراتژی اقیانوس آبی را می توان با مدل‌های دیگر جفت کرد. در واقع نیازی به جایگزینی حالت فعلی برنامه ریزی‌های شما نیست.
چند نمونه از ابزارها تحلیلی در کنار استراتژی اقیانوس آبی را ببنیم.
 

اقیانوس آبی + SWOT

تحلیل SWOT به تعیین بخش‌هایی که سازمان در آن به خوبی عمل می‌کند و مناطقی که باید بهبود یابد، کمک می‌کند. با اجرای هر دو چارچوب با هم، می‌توانید تشخیص دهید که رشد سازمان شما در آینده چطور خواهد بود.
 

اقیانوس آبی و کارت امتیازی متوازن

کارت امتیازی متوازن (BSC) چارچوبی است که برای ردیابی و مدیریت استراتژی یک سازمان استفاده می شود. با اجرای هر دو چارچوب با هم، می‌توانید بازارهای بی‌رقیبی (اقیانوس‌های آبی) پیدا کنید و مسیری برای رسیدن به آن را هم به خوبی ترسیم کنید.
 

به استراتژی اقیانوس آبی به عنوان راهی برای باز کردن فرصت‌ها و بازارهای جدید برای یک سازمان جدید یا سازمانی موجود که به دنبال رشد است فکر کنید. اما فراموش نکنید که مدل گزارش استراتژی فعلی شما به اجرای ایده‌های اقیانوس آبی کمک می کند.

نتیجه‌گیری

به‌ طور خلاصه، استراتژی اقیانوس قرمز به رقابت برای بازار موجود اشاره دارد، در حالی که استراتژی اقیانوس آبی باعث ایجاد یک بازار جدید غیر قابل‌ رقابت است. بر اساس این نوشته، به‌ راحتی می‌توان گفت که اقیانوس آبی روش بهتری برای ریسک کمتر، موفقیت بیشتر و افزایش سود برای شرکت است. علاوه بر این، به نظر می‌رسد الگوی چهار اقدام بهترین راه‌کار است برای فهمیدن اینکه آیا در جای درستی سرمایه‌گذاری کرده‌ایم یا خیر. از این‌ رو، استراتژی اقیانوس آبی و چارچوب چهار اقدام به ابداعاتی نوآورانه برای عرصه تجارت تبدیل‌ شده‌اند.

×