هدف گذاری اسمارت (SMART) + نحوه نوشتن هدف در کسب و کار

هدف‌گذاری SMART ایده نسبتاً جدیدی است. در سال ۱۹۸۱، جورج تی دوران، مشاور و مدیر برنامه‌ریزی داخلی شرکت واشنگتن واتر پاور، مقاله‌ای با عنوان «راهی هوشمندانه برای نوشتن اهداف کلی و جزئی مدیریت وجود دارد» منتشر کرد. او در این سند، هدف‌گذاری SMART را به‌عنوان ابزاری برای ایجاد معیارهای افزایش شانس موفقیت در دستیابی به اهداف معرفی می‌کند.

در این مقاله، نکات هدف‌گذاری SMART و نمونه‌های آن را با هم می‌خوانیم. نکات ذکر شده در این مقاله به شما در ایجاد و اجرای اهداف اسمارت (SMART) کمک می‌کنند.

 

هدف گذاری SMART چیست؟

واژه‌ی SMART از حروف اول واژه‌های زیر ایجاد شده است:

 

S- مشخص (Specific)

هنگام تعیین هدف، آنچه را که می‌خواهید به آن برسید را دقیقاً مشخص کنید. به این موضوع به‌عنوان یک بیانیه مأموریت برای هدف خود فکر کنید. این بیانیه یک لیست دقیق از چگونگی رسیدن به یک هدف نیست و باید سؤالات زیر را پاسخ دهد:
 

• چه کسی؟ در نظر داشته باشید که چه کسی باید برای دستیابی به این هدف مشارکت داشته باشد (این امر به‌ویژه هنگام کار روی یک پروژه گروهی مهم است).

 

• چه چیزی؟ دقیقاً به آن کاری که می‌خواهید انجام دهید فکر کنید و از جزئیات زیاد نترسید.

 

• چه زمانی؟ در مورد این سؤال در بخش تعیین زمان برای تعیین اهداف SMART بیشتر توضیح می‌دهیم، اما باید حداقل یک چارچوب زمانی تعیین کنید.

 

• کجا؟ این سؤال ممکن است همیشه لازم نباشد، به‌ویژه اگر اهدافتان شخصی است. اما اگر قرار است در یک جای خاصی انجام شود یا رویداد ویژه‌ای در پیش دارید باید در این مرحله آن را مشخص کنید.

 

• کدام؟ موانع یا الزامات مربوطه را تعیین کنید. این سؤال می‌تواند در تصمیم‌گیری در مورد واقع‌بینانه بودن هدف شما مفید باشد. به‌عنوان‌مثال، اگر هدف افتتاح یک نانوایی است، اما تاکنون هیچ نانی نپخته‌اید، کاری بسیار سخت پیش رو دارید. درنتیجه، شما می‌توانید یکی از موارد خاص هدف خود را یادگیری نحوه پخت نان به‌منظور افتتاح یک کسب‌وکار پخت‌وپز بگذارید.

 

• چرا؟ دلیل این هدفی که انتخاب کرده‌اید چیست؟ وقتی قرار است از این روش برای کارکنان استفاده شود، احتمالاً پاسخ در راستای پیشرفت شرکت یا توسعه شغلی خواهد بود.

 

M – قابل‌اندازه‌گیری (Measurable)

از چه معیارهایی برای رسیدن به هدف خود استفاده می‌کنید؟ تعیین معیار برای هدف، آن را محسوس و قابل‌درک می‌کند؛ چراکه راهی برای تعیین میزان پیشرفت ایجاد می‌کند. اگر پروژه‌ای است که چند ماه طول می‌کشد تا تکمیل شود، چند نقطه عطف برای آن در نظر بگیرید.

 

A- دست‌یافتنی (Achievable)

این امر بر میزان اهمیت یک هدف برای شما و کارهایی که می‌توانید برای دستیابی به آن انجام دهید بستگی دارد و ممکن استبه توسعه مهارت‌های جدید و تغییر نگرش‌ها نیاز داشته باشد. هدف این است که انگیزه ایجاد کنید نه اینکه دلسرد شوید. در مورد چگونگی دستیابی به هدف و ابزارها یا مهارت‌های موردنیاز فکر کنید. اگر در حال حاضر آن ابزارها یا مهارت‌ها را ندارید، باید فرایند دستیابی به آن‌ها را مشخص کنید.

 

R- مرتبط (Relevant)

ارتباط، روی آن چیزی متمرکز است که به اهداف کلی تجاری مرتبط باشد. برای مثال اگر هدف راه‌اندازی یک محصول جدید است، باید چیزی باشد که با اهداف کلی کسب‌وکار همخوانی دارد. ممکن است تیم شما بتواند یک محصول مصرفی جدید عرضه کند؛ اما اگر شرکتی B2B هستید و در بازار مصرف فعالیت ندارید، پس هدف تعیین شده، تناسبی با کسب‌وکار شما نخواهد داشت.

 

T- محدوده زمانی (Time-Bound)

هرکسی می‌تواند اهداف خود را تعیین کند، اما اگر زمان‌بندی واقعی نداشته باشد، به‌احتمال‌زیاد موفق نخواهد شد. تعیین تاریخ هدف برای تحویل کالا ضروری است. سؤالات خاصی در مورد مهلت یک هدف و آنچه می‌توان در آن بازه زمانی انجام داد ایجاد کنید. اگر رسیدن به هدف سه ماه طول بکشد، تعریف آنچه باید در نیمه‌راه به آن دست بیابید، مفید است. ارائه محدودیت‌های زمانی احساس فوریت ایجاد می‌کند.

 

 

ساده‌ترین راه هدف گزاری به روش اسمارت (SMART)

وقتی نوبت به نوشتن اهداف SMART می‌رسد، آماده‌ باشید تا از خود و سایر اعضای تیم سؤالات زیادی بپرسید. پاسخ‌ به این سؤالات به تنظیم دقیق استراتژی شما کمک می‌کند؛ مطمئن شوید که اهداف را طوری تعیین کرده‌اید که در واقعیت قابل‌دستیابی هستند. درحالی‌که باید تا حد ممکن واقع‌بین باشید، مهم است که با نگرش مثبت به نوشتن اهداف SMART بپردازید.

این کار نباید برای شما دلهره‌آور شود، درواقع نوشتن هدف اسمارت، قرار است روشن‌کننده باشد. در ادامه مقاله، ما دو سناریو تجاری نرمال در نظر گرفته‌ایم که برای آن اهداف اسمارت بنویسیم: تکمیل پروژه و بهبود عملکرد شخصی. همان‌طور که در ادامه می‌بینید،

 

مثال‌هایی از هدف‌گذاری اسمارت

دو نمونه از هدف‌گذاری اولیه را اینجا مطرح می‌کنیم تا فرایند اهداف اسمارت را روشن‌تر کنیم:

1. من می‌خواهم یک پروژه را تکمیل کنم.
2. من می‌خواهم عملکرد خود را بهبود دهم.

این مثال‌ها یک رویکرد ساده و معمول از هدف‌گذاری است، اما هر دو آن‌ها بسیار مبهم هستند. با این کلماتی که استفاده کرده‌ایم، رسیدن به هدف احتمالاً غیرممکن است. این اظهارات فاقد ویژگی‌های مشخص و خاص، بازه زمانی، انگیزه و معیارهای اندازه‌گیری واقعی است.

با این حساب بیایید، فرمول هدف‌گذاری اسمارت را استفاده کنیم تا هر دو هدف واضح‌تر و احتمالاً بهتر تعریف شوند.

 

هدف ۱: من می‌خواهم یک پروژه را کامل کنم

• ویژگی مشخص: افراد زیادی به وب‌سایت کنونی ما از طریق موبایل دسترسی دارند. ازآنجایی‌که سایت واکنشی نیست، تجربه بدی برای بازدیدکنندگان ایجاد می‌کند. من می‌خواهم یک اپلیکیشن موبایل برای وب‌سایت شرکت درست کنم که تا آخر تابستان تمام شود و نیاز به مشارکت بخش توسعه نرم‌افزار، طراحی و بازاریابی دارد.
• قابل‌اندازه‌گیری: ساختن یک اپلیکیشن موبایل برای شرکت ما، به منابع بسیاری نیاز دارد. برای اینکه ارزش صرف وقت را داشته باشد، به نظر من باید این اپلیکیشن ۵۰۰۰۰ بار طی ۶ ماه نخست نصب شود. همین‌طور نرخ تبدیل ناشی از استفاده سایت روی موبایل باید ۵% افزایش داشته باشد.
• قابل‌دستیابی: بخش‌هایی که در ایجاد اپلیکیشن موبایل مشارکت خواهند داشت، مشخص‌شده‌اند. من باید پروژه را مدیریت کنم و نقاط عطفی را تعیین کنم تا همه باانگیزه و هدفمند کار کنند.
• مرتبط: بهبود تجربه مشتری از طریق موبایل، یک ابتکار عمل حیاتی برای شرکت من در سال جدید است.
• محدوده زمانی: به‌منظور دستیابی به ۵۰۰۰۰ نصب اپلیکیشن موبایل و نرخ تبدیل ۵% تا پایان سال مالی، این برنامه باید تا نیمه سال با یک کمپین بازاریابی قوی راه‌اندازی شود و تا پایان سال ادامه یابد.

 

 

هدف ۲: من می‌خواهم عملکرد خود را بهبود ببخشم

• ویژگی مشخص: من در آخرین بازبینی از عملکردم نمرات پایینی در استفاده از پاورپوینت دریافت کردم. بهبود مهارت‌های من مستلزم این است که نحوه استفاده مؤثر از پاورپوینت را بیاموزم و با ایجاد فایل‌های ارائه مختلف، از آن استفاده کنم. من می‌خواهم تا ۶ ماه دیگر در استفاده از پاورپوینت متبحر شوم.
• قابل‌اندازه‌گیری: در زمان بررسی عملکرد بعدی، باید بتوانم ارائه‌هایی ایجاد کنم که شامل نمودارها، تصاویر و رسانه‌های مختلف دیگری باشد که در عرض چند ساعت تهیه شده است.
• قابل‌دستیابی: اگر مهارت‌های استفاده از پاورپوینت را در خودم تقویت کنم، برای پیشرفت در زمینه کاری‌ام بسیار مفید و مؤثر خواهد بود. من می‌توانم هر هفته زمانی را برای تماشای فیلم‌های آموزشی پاورپوینت اختصاص دهم و حتی در یک کلاس آنلاین ثبت‌نام کنم که مهارت‌های جدیدی را به من بیاموزد. همین‌طور می‌توانم از همکاران یا مدیرم بخواهم که نکاتی را در مورد پاورپوینت به من بگویند.
• مرتبط: در حال حاضر، ۲۵% از فعالیت کاری من به پاورپوینت مرتبط است. با ارتقا به سمت‌های شغلی بالاتر، باید ۵۰درصد از زمان خودم را به آماده‌سازی ارائه‌ها اختصاص بدهم. من شغلم را دوست دارم و می‌خواهم در آن پیشرفت کنم.
• محدوده زمانی: در ۶ ماه آینده باید در پاورپوینت مهارت کسب کنم و مطمئن شوم که تنها ۲۵% از زمان کاری من را به خودش اختصاص می‌دهد، نه اینکه مانند الان ۴۰% از وقت من را اشغال کند!

 

یک‌بار هم شما خودتان این مسیر را بروید و هدف‌هایتان را طبق این ویژگی‌های SMART بنویسید، سپس می‌توانید همه کارهایی که انجام داده‌اید را با هم ترکیب کنید و در یک هدف اسمارت قرار دهید.

 

هدف SMART: من می‌خواهم یک پروژه را کامل کنم

• توصیف: امسال بهبود تجربه مشتری روی تلفن‌های همراه، ابتکار عمل اصلی و حیاتی شرکت من است، بنابراین ما قصد داریم یک اپلیکیشن تلفن همراه ایجاد کنیم. تا پایان سال مالی، ۵۰۰۰۰ نصب برنامه‌ای که توسعه می‌دهیم روی موبایل باید انجام‌شده باشد و باید ۵ درصد نرخ تبدیل ایجاد کند. ما اپلیکیشن موبایل را توسط متخصصان داخلی شرکت تا پایان نیمه نخست سال توسعه می‌دهیم و با یک کمپین بازاریابی مرتبط تا پایان سال ادامه خواهیم داد.
• نقاط عطف: اپلیکیشن موبایل تا پایان نیمه نخست سال راه خواهد افتاد.
• مهلت زمانی: تا پایان سال مالی

 

هدف هوشمند: من می‌خواهم عملکرد خود را بهبود ببخشم

• توصیف: برای پیشرفت در حرفه‌ام، باید مهارت‌های پاورپوینت خود را تقویت کنم. با گذراندن کلاس‌های آنلاین و خواندن متن‌های آموزشی، من مهارت‌های پاورپوینت خود را تقویت می‌کنم؛ درحالی‌که فقط ۲۵% از زمان خودم را به آن اختصاص داده‌ام.
• نقطه عطف: اتمام یک دوره آموزشی آنلاین پاورپوینت طی ۳ ماه.
• مهلت زمانی: آزمون بررسی مهارت‌های کارمندان که ۶ ماه دیگر برگزار می‌شود.

 

راز موفقیت هدفگذاری SMART در محیط کاری: ایجاد شفافیت پیرامون موفقیت و شکست اهداف

افراد تیم خود را به کمک یک پلتفرم منعطف که متناسب با نیازهای تیم شما طراحی‌شده، حمایت کنید. شما به یک پلتفرم برای برنامه‌ریزی، کسب منفعت، مدیریت و گزارش کار نیاز دارید که فرایند کار را آسان کند و به تیم شما کمک کند تا مؤثرتر باشد و کارهای بیشتری انجام دهد. باید بتوانید گزارش‌های مربوط به معیارهای کلیدی ارائه دهید و با گزارش‌های تجمیعی، داشبوردها و گردش کار خودکار نظارت به هنگام بر کارها داشته باشید تا تیم شما متصل و مطلع باشد.
 

 

نتیجه‌گیری

اگر نمی‌دانید چطور برای خودتان و کسب‌وکارتان هدف گذاری کنید و چطور به اهداف تعیین شده برسید، تکنیک هدف‌گذاری SMART را امتحان کنید. هدف گذاری اسمارت یک مدل هدف‌گذاری است که احتمال رسیدن شما به هدفتان و موفقیتتان را افزایش می‌دهد. تنها کافی است که پنج نکته را مشخص کنید!