این روزها همه جا حرف تفکر انتقادی است. خصوصاً با افزایش محبوبیت شبکه‌های اجتماعی و فرارسیدن عصر پادشاهی محتوا، بحث تفکر انتقادی داغ‌تر از سال‌های قبل شده و اهمیت بیشتری پیدا کرده است. با این حال، هنوز خیلی از افرادی که با این مبحث مهم آشنا شده‌اند، اطلاعات چندانی دربارۀ کاربردهای تفکر انتقادی در حوزۀ کسب‌وکار ندارند. در دنیای کسب‌وکار، تفکر انتقادی بر سه بخش «منابع انسانی»، «بازاریابی» و «خدمات مشتری» تأثیرات چشمگیری داشته است. در این مقاله می‌خواهیم ببینیم تفکر انتقادی چطور به مدیریت این سه حوزه کمک می‌کند و باعث می‌شود کارکنان این بخش‌ها تصمیمات بهتری بگیرند.
تفکر انتقادی چیست؟
تفکر انتقادی به فرآیند آنالیز اطلاعات برای تصمیم گیری درباره یک موضوع اشاره دارد. تفکر انتقادی روز به روز پیشرفت کرد، به طوری که امروزه، ما در تمام حوزه‌ها شاهد کاربرد آن هستیم. ما در مقاله تفکر انتقادی چیست به طور کامل درباره آن توضیح داده‌‌ایم.
چرا تفکر انتقادی مهم است؟
داشتنِ تفکر انتقادی برای همه افراد مهم است. تفکر انتقادی کمک می‌کند تصمیمات آگاهانه و عاقلانه بگیریم. تقویت مهارت‌های تفکر انتقادی موجب توانمندسازی شخص و بالا رفتن اعتماد به نفس او می‌شود. همچنین تفکر انتقادی به شما این امکان را می‌دهد تا به طور موثرتری اطلاعات را جمع‌آوری کرده، به سرعت آنها را پردازش کنید و داده‌ها را هوشمندانه تجزیه‌وتحلیل کنید.
اهمیت کاربرد تفکر انتقادی در کسب‌وکار
تحلیلگران کسب‌وکار از تفکر انتقادی استفاده می‌کنند تا برنامه‌های کوتاه مدت و بلندمدت موثری برای کسب‌وکارشان طراحی کنند. برای اینکه مدیران کسب‌وکار بتوانند تصمیمات درستی برای سازمان خود بگیرند، باید درباره اهداف و منابع‌شان به صورت انتقادی فکر کنند. مدیران باید تفکر انتقادی داشته باشند تا بتوانند تهدیدهای احتمالی کسب‌وکارشان را پیش‌بینی کرده و برای آنها راه‌حل پیدا کنند. مدیران باید مطمئن شوند که آمادگی لازم برای رویارویی با چالش‌های کسب‌وکار را دارند. برای این منظور، باید درباره تمام جوانب، خوب فکر کنند. تفکر انتقادی همان چیزی است که اطمینان می‌دهد اقدامات صورت گرفته، شرکت را برای رویارویی با مشکلات احتمالی آماده می‌کنند. کاربرد تفکر انتقادی در کسب‌وکار به مدیران اجازه می‌دهد برای برنامه‌های کوتاه مدت و بلندمدت آماده شوند. استفاده از تفکر انتقادی در کسب‌وکار موجب می‌شود طرح‌ها و برنامه‌ها به نتیجه برسند و به شناسایی طرح‌ها و سرمایه‌گذاری‌های بی‌فایده کمک می‌کند.
کاربرد تفکر انتقادی در منابع انسانی
در عصر حاضر خیلی از شرکت‌ها برای بخش منابع انسانی خود متخصصانی آموزش‌دیده و حرفه‌ای استخدام می‌کنند. این افراد حتماً باید به تفکر انتقادی مسلط باشند. چرا؟ چون اگر با موقعیتی مواجه می‌شوند که باید به کارمندان دیگر هشدار دهند یا آنها را تعلیق و اخراج کنند، بدون این شیوۀ تفکر نمی‌توانند بهترین تصمیم ممکن را بگیرند.
اجرای تکنیک‌هایی مثل مصاحبه‌های حقیقت‌یابی، بررسی اظهارات شاهدان و سنجش اعتبار کارمند، همگی بر تفکر انتقادی تکیه دارند. اگر بخواهیم بفهمیم یک کارمند باید فوراً اخراج شود یا شایستۀ یک فرصت دیگر است، حتماً باید از تفکر انتقادی کمک بگیریم.
کاربرد تفکر انتقادی در بازاریابی و فروش
مهارت تفکر انتقادی در زمینه‌های بازاریابی، روابط‌عمومی، مدیریت عملیات و فروش هم نقشی مهم ایفا می‌کند. کارمندان این بخش‌ها با استفاده از تفکر انتقادی سعی می‌کنند بهترین روش ممکن را برای تبلیغ و عرضۀ محصولات شرکت پیدا کنند.
البته در این میان، بخش بازاریابی نیاز ویژه‌تری به این شیوۀ تفکر دارد. تبلیغ یک محصول به‌گونه‌ای که برای جامعه هدف جذاب باشد، اصلاً کار آسانی نیست. با این حال، خوشبختانه تفکر انتقادی توانسته به شرکت‌ها کمک کند در مواجهه با رکود جهانی و فروپاشی اقتصادی، همچنان تبلیغات و بازاریابی موفقی داشته باشند.
خیلی از آژانس‌های بزرگ بازاریابی در دوران همه‌گیری کرونا از تفکر انتقادی استفاده کردند تا راهی برای مقابله با شیوع این بیماری مرگ‌بار پیدا کنند. علاوه بر این موضوع، چند سالی است که تفکر انتقادی باعث شده ایدۀ هدف قرار دادن یک بازار خاص کاملاً کنار گذاشته شود!
در واقع به‌جای این دیدگاه کلاسیک، تکنیک‌های بازاریابی جدیدی روی کار آمده‌اند که قرار است محصول را برای جامعۀ گسترده‌تری جذاب جلوه دهند. یعنی شرکت‌ها به دنبال این هستند که بدون ایجاد هیچ‌گونه تغییری در محصول، مشتریان را در همۀ گروه‌های جمعیتی جذب کنند.
کاربرد تفکر انتقادی در پشتیبانی مشتری
بخش پشتیبانی مشتری به طور منظم با مشتریان در تماس است تا یک تجربۀ دل‌پذیر و لذت‌بخش برایشان خلق کند. در این میان، هر بار که بحث درک نیازهای مشتری و انتقال دانش محصول به مخاطب می‌شود، پای تفکر انتقادی به ماجرا باز می‌شود.
اینجا می‌توانیم با استفاده از مهارت تفکر انتقادی به یک راه‌حل رضایت‌بخش برسیم و بخش مهمی از تعارضات موجود با مشتری را پشت سر بگذاریم. تفکر انتقادی باعث شده خیلی از مدیران کسب‌وکارها به جای تکیه بر روش‌های کلاسیک و قدیمی، از نرم‌افزارهایی مانند CRM برای مدیریت اطلاعات مشتریان استفاده کنند.
کاربرد تفکر انتقادی برای برنامه‌ریزی و تدوین استراتژی
کاربرد تفکر انتقادی در برنامه‌ریزی هم جالب توجه است. به کمک آن می‌توانید باورهای فعلی را به چالش بکشید تا فرصت‌های جدیدی را شناسایی کنید نه اینکه فقط به فرضیات موجود اتکا داشته باشید.
همچنین می‌توانید با استفاده از تفکر انتقادی در تدوین استراتژی‌ها، گزینه‌های مختلفی را درنظر بگیرید و بعد با تصمیم‌گیری درست، بهترین مورد را انتخاب کنید.
کسب‌وکارتان را به صورت یک سیستم متصل ببینید. توجه کنید تصمیماتی که در یک حوزه می‌گیرید، چه تاثیری بر سایر بخش‌ها دارد و نقشه مشکلات و راه‌حل‌هایشان را رسم کنید تا تصویر بزرگتر آنها را هم ببینید.
کاربرد تفکر انتقادی در کار تیمی و فرهنگ‌سازی
در این زمینه هم به کمک تفکر انتقادی می‌توانید چشم‌اندازهای مختلفی را ایجاد کنید. تیم‌های متنوع از بخش‌های مختلف بسازید تا دیدگاه‌های متغیری را به دست آورده و راهکارهای نوآورانه‌ای ارائه دهید.
همچنین به کمک تفکر انتقادی می‌توانید ارتباطات باز را تشویق کنید. یک محیط حمایتی بسازید که در آن اعضای تیم به راحتی بتوانند نظرات و ایده‌هایشان را بدون هیچ ترسی با دیگران به اشتراک بگذارند.
از دیگر کاربردهای تفکر انتقادی در تیم سازی، این است که اعضای تیم را تشویق به همکاری کنید و اجازه دهید مشکلات را از زوایای مختلف بررسی کنند و به یک راه‌حل کلی برسند.
جمع‌بندی
تفکر انتقادی به ما کمک می‌کند در مورد مسائلی که برندمان با آنها مواجه است، به صورت دقیق‌تر و کاربردی‌تر بحث کنیم. وقتی بتوانیم مشکلات و مسائل مختلف را به صورت منطقی و سیستماتیک بررسی کنیم، ناخودآگاه بهترین راه‌حل ممکن را پیدا خواهیم کرد. در این مقاله دیدیم که بخش‌های بازاریابی، فروش، منابع انسانی و پشتیبانی مشتری با استفاده از این روش تفکر می‌توانند موضوعات مختلف را به شکل عمیق‌تری ببینند و برای اجرای برنامه‌هایشان، تصمیمات بهتری بگیرید.
سوالات متداول
کاربرد تفکر انتقادی در بازاریابی چیست؟
همان طور که در مقاله گفتیم تفکر انتقادی نقش مهمی در بازاریابی دارد. کارمندان این بخش با استفاده از تفکر انتقادی می‌توانند بهترین روش ممکن را برای تبلیغ و عرضه محصولات پیدا کنند.
کاربرد تفکر انتقادی در بخش پشتیبانی مشتری چیست؟
با استفاده از مهارت تفکر انتقادی در بخش پشتیبانی مشتری می‌توانید به یک راه‌حل رضایت‌بخش برسید و بخش مهمی از اختلافات با مشتریان را حل کنید.
