زمان خواندن 4 دقیقه
یک تفاوت اساسی بین منتورینگ و کوچینگ وجود دارد. کوچینک پتانسیل افراد برای پیشرفت را شناسایی میکند و منتورینگ فقط روی آموزش تمرکز دارد. بیایید بیشتر روی این موضوع صحبت کنیم.
اگر خوب نگاه کنیم، بزرگترین کوچ و منتور ما «زندگی» است. این دنیا گاهی وقتها مثل یک کوچ، راحتی و آسایشمان را برهم میزند تا آگاهتر شویم و ظرفیتهایمان را بهتر بشناسیم. گاهی وقتها هم در نقش یک منتور باتجربه ظاهر میشود و به ما کمک میکند در تخصصی که داریم، دانش بیشتری کسب کنیم. به نظرم از همین مثال میتوان به تفاوت کوچینگ و منتورینگ پی برد.
مدتی پیش، وقتی روی گوگل دنبال تعریف کوچینگ میگشتم، مقالههای مختلفی درباره این موضوع خواندم. جالبترین قسمت تحقیقات من این بود که خیلی ها منتورینگ و کوچینگ را آموزش دادن و راهنمایی افراد، میدانند. این درست است اما یک تفاوت اساسی بین راهنمایی آدمها و کوچ کردن شان وجود دارد. اما…
کوچینگ یک مهارت است؛ مهارت مربیگری.
یک کوچ کسبوکار که تجربۀ بالایی داشته باشد میتواند هرکسی را در هر بیزنسی راهنمایی کند. پس کوچ یا مربی، نیازی به تجربه یا تخصص در آن حوزه ندارد. این افراد از یک مکالمه ساختاریافته و مهارت پرسشگری خود برای مربیگری و هدایت مشتریان استفاده میکنند.
این نوع یادگیری در فرایند کوچینگ، از طریق خوداندیشی (Self-Reflection)، خودکاوی (Self-Exploration) و اقدام متفکرانه (Thoughtful Action) حاصل میشود.
«جان ویتمور» یکی از پیشگامان صنعت مربیگری در جهان (که نویسنده و رانندۀ مسابقات فرمول یک هم بوده!) نقل قولی راهگشا و جالب دربارۀ کوچینگ دارد.
«کوچینگ رهاسازی پتانسیل افراد برای به حداکثر رساندن عملکردشان است. کوچینگ قرار است به افراد کمک کند که خودشان یاد بگیرند؛ نه اینکه آموزش ببینند.»
منتورینگ یک فرایند است؛ فرایند بهاشتراکگذاری دانش، تجربه و تخصص. در واقع منتورینگ یعنی راهنمایی.
فردی که مسئولیت منتور یک گروه یا کسبوکار را به عهده میگیرد، قرار است دانش، تجربه و تخصصش را به اشتراک بگذارد. مهمترین تفاوت کوچینگ و منتورینگ اینجا مشخص میشود.
درست برعکس کوچ، یک منتور عالی باید در آن موضوع دارای دانش، تجربه و تخصص باشد. البته اینها کافی نیست. مهارتهای ارتباطی قوی هم برای منتور لازم است. چراکه در غیر این صورت نمیتواند دانشش را به طور مؤثر انتقال دهد.
خب، شاید این سؤال برایتان پیش بیاید که یک راهنما یا منتور دقیقاً به چه شکلی مشتریاش را راهنمایی میکند. این راهنمایی یا منتورینگ به شیوههای مختلفی میتواند انجام شود. برای مثال:
منتورینگ میتواند به شکل های مختلف باشد:
همانطور که مشخص است، یک تفاوت کوچینگ و منتورینگ در این است که منتورها باید در آن حوزۀ تخصصی، از مشتری خود ارشدتر باشند. اما اگر یادتان باشد، برای کوچها فقط «مهارت» مربیگری مهم بود.
بدون اینکه ادامه مطلب را بخوانید، سعی کنید ارتباط این سؤال و موضوع مقاله را درک کنید. مطمئناً در نگاه اول این سؤال عجیب به نظر میرسد. اما اگر تا اینجای مقاله را به دقت خوانده باشید، حتماً میدانید قضیه از چه قرار است.
کوچینگ و منتورینگ هر کدام یک رابطه دوطرفه ایجاد میکنند. اما تفاوت کوچینگ و منتورینگ در این است که در هر رابطه، گنج دست یکی از طرفین است.
در رابطه منتورینگ این منتور است که گنج را در اختیار دارد: او تجربه، تخصص و شبکۀ ارتباطی لازم را دارد و طلاهایش را با مشتری به اشتراک میگذارد. اما در رابطۀ کوچ و مشتری، ماجرا دقیقاً برعکس است. گنج دست مشتری است. در واقع گنج اصلی همان پتانسیل نهفته درون مشتری است که کوچ قرار است آن را بالفعل کند.
تا اینجا سعی کردیم تفاوت منتورینگ و کوچینگ را بهروشنی و وضوح بیان کنیم. با این حال، شباهتهای زیادی بین این دو فرایند وجود دارد.
علاوه بر تفاوت اساسی که میان کوچینگ و منتورینگ وجود دارد (داستان گنج) یک سری تفاوتها هم هست که ما اسمشان را گذاشتهایم «تفاوتهای نسبی». یعنی بیشتر مواقع درستاند؛ اما بعضی جاها ممکن است درست نباشند.
روش یادگیری | کوچینگ | منتورینگ |
سوال | چگونه؟ | چه چیزی؟ |
تمرکز | حال | آینده |
هدف | ارتقای مهارتها | توسعه و تعهد به اهداف یادگیری |
قصد و منظور | افزایش شایستگی | باز کردن افق فکری |
اگر یک مدیر کسبوکار هستید، مسئولیت شما شامل هر دو فرایند کوچینگ و منتورینگ خواهد بود. بعضی وقتها باید تجربۀ خود را با اعضای تیم به اشتراک بگذارید. شاید یک کار خاص که شما یدِ طولایی در آن دارید، برای آنها جدید باشد. پس به اشتراک گذاشتن تجربه راهی عالی برای حمایت از آنها خواهد بود. پس حواستان باشد که در این لحظات شما در حال منتورینگ یا راهنمایی هستید.
اما بعضی وقتها هم هست که متوجه میشوید یکی از اعضای تیم در حال دستوپنجه نرم کردن با یک وظیفه است. طبیعتاً در این شرایط وسوسه میشوید که مداخله کنید و خودتان کارش را انجام دهید. اما اگر میخواهید او نسبت به کارش آگاهی و مسئولیت بیشتری داشته باشد، باید به یک کوچ تبدیل شوید.
باید در موقعیتهای زیر از یک مربی برای پشتیبانی تیم خود استفاده کنید:
اما چه زمانهایی باید از یک منتور استفاده کنیم؟
در این مقاله سعی کردیم به تفاوت کوچینگ و منتورینگ بپردازیم. به طور کلی میتوان گفت چالشهای تخصصی به منتورینگ مرتبطاند. در حالی که برای غلبه بر چالشهای شخصیتی باید سراغ کوچینگ رفت. این دو فرایند اگرچه تفاوتهای بسیاری دارند، اما ممکن است در مواقعی خاص همپوشانی داشته باشند.
آموزش کوچینگ
(صفحه اصلی)
شباهتها و تفاوتهای آموزش با کوچینگ
شباهتها و تفاوتهای مشاوره با کوچینگ
شباهتها و تفاوتهای منتورینگ با کوچینگ
چگونه یک کوچ حرفه ای خوب انتخاب کنیم؟
کوچینگ برای توسعه فردی | چرا و چگونه؟
چه مهارتهای نیاز داریم تا یک بیزینس کوچ حرفهای شویم؟
لیست بهترین کتابهای کوچینگ و منتورینگ
کوچینگ مدیران چیست و چه تغییراتی در سازمان ایجاد می کند؟
چه کسانی به کوچ نیاز دارند؟ کوچینگ چه کمکی به شما می کند؟
تفاوت کوچینگ و منتورینگ در چیست؟
کوچینگ یک مهارت است. یک کوچ حرفهای میتواند هرکسی را در هر تخصصی مربیگری کند. کوچ نیازی به تجربه یا تخصص در موضوع موردنظر ندارد. اما منتورینگ به معنی بهاشتراکگذاری دانش، تجربه و تخصص است.
آیا منتورینگ و کوچینگ شباهتهایی هم دارند؟
بله، این دو مفهوم همپوشانیها و شباهتهایی هم دارند. هر دو از پیشرفت افراد حمایت میکنند و اگر رابطۀ دوطرفۀ صمیمانهای شکل نگیرد، هیچکدام از فرایندها مؤثر نخواهند بود. منتورینگ و کوچینگ معمولاً شامل یک سری جلسات در طول چند ماه هستند و برای شروع رسمی هر دو فرایند باید قراردادی بین طرفین امضا شود.