کوچ کیست؟ چگونه یک کوچ حرفه‌ای انتخاب کنیم؟

آیا می‌دانستید بیشتر سازمان‌های بزرگ، برای اجرای برنامه‌‌هایشان از شخصی استفاده می‌کنند که به کارمندان روحیه بدهد و بتواند به خوبی با آن‌ها ارتباط برقرار کند؟ به این فرد کوچ (Coach) می‌گویند و کاری که می‌کند کوچینگ نامیده می‌شود. از آنجایی که خیلی از کارها دست مربی است، انتخاب کوچ حرفه‌ای خیلی مهم است. در این مقاله می‌خواهیم ببینیم کوچ چه کسی است و چطور می‌توانیم یک کوچ خوب پیدا کنیم.

چگونه یک کوچ حرفه‌ای انتخاب کنیم؟

انتخاب کوچ، معمولا توسط تیم مدیریت انجام می‌شود و این فرایند چیزی مثل مصاحبه استخدامی با کارمندان تازه است. بیشتر وقت‌ها مدیران با توجه به برداشت‌های اولیه، سابقه کاری، پیشنهادات و توصیه‌های دیگران کوچ را انتخاب می‌کنند. از آنجایی که کوچ نقش مهمی در موفقیت شرکت و بازدهی کارمندان دارد، باید در انتخابش خیلی دقت کنید و در همان اولین مرحله از او بپرسید برای آینده چه برنامه‌ای دارد و کارش را چطور انجام می‌دهد.

هیچ‌وقت در انتخاب کوچ عجله نکنید، با عجله کردن فقط وقت و پولتان را هدر می‌دهید و احتمال اینکه یک کوچ حرفه‌ای انتخاب کنید کم می‌شود. ممکن است یک کوچ در شرکت دیگری عالی باشد و مدیران آن شرکت کوچ را به شما معرفی کنند؛ ولی در شرکت شما بازدهی کافی نداشته باشد. مدیر شرکت و برند باید بتواند در اولین مصاحبه با کوچ، عملکرد و مهارت‌های او را ارزیابی کند.

کوچ حرفه‌ای باید ویژگی‌های زیر را داشته باشد:

1. حمایت

مدیران و کارمندان به دلیل دقیق بودن، قاطعیت و اعتماد به نفس داشتن حقوق می‌گیرند. مدیران چون در بالاترین جایگاه در شرکت هستند کمتر درخواست کمک می‌کنند؛ ولی برای اینکه رشد کنند باید یکی از آن‌ها حمایت کند. کوچ باید بتواند مدیر را درک کرده، پشتیبان او باشد و قضاوتش نکند. جدا از این‌ها باید محیط امنی را برای مدیر فراهم کند و مشکلاتی را که پیش رویش است از بین ببرد یا کمک کند از بین بروند. مربی باید قابل اعتماد باشد و مدیر حس کند که از او حمایت می‌کند.

2. چالش

در حالی که کوچ حرفه‌ای کار مدیر و کارمند را آسان می‌کند؛ ولی در کنار آن باید بتواند مدیر را به چالش بکشد تا اعتقادات و مهارت‌هایش را ارتقا دهد و باورهای نادرست خود را اصلاح کند. کوچ حرفه‌ای فردی تشویق کننده است که به مدیر و کارمندان انگیزه می‌دهد استعدادهایشان را تقویت کنند.

3. گرفتن بازخورد

کوچ یا مدیر اجرایی به دلیل جایگاهش در شرکت قدرت زیادی دارد. کمتر کسی پیدا می‌شود که از مدیرش انتقاد کند یا آن انتقاد را در حضورش بگوید، چون می‌ترسند مدیر از این انتقاد ناراحت شود. برای همین است که کمتر کارمندی بازخورد درستی می‌دهد، بیشتر کارمندان سعی می‌کنند از مدیر تعریف کنند. البته نمی‌توان گفت این بازخورد کارمندان است! این حرف‌ها در ظاهر انتقاد هستند؛ ولی باطنشان چاپلوسی است.

وقتی می‌گویند بهترین کوچ کیست؟ در جواب به آن‌ها بگویید بهترین کوچ حرفه‌ای کسی است که بازخوردهای درست کارمندان را جمع‌آوری کند و به کسانی که بازخورد می‌دهند اطمینان دهد که ناشناس می‌مانند تا بدون هیچ ترسی نظرشان را بگویند. کوچ باید مزایای بازخورد را برای همه توضیح داده و برای ثبت بازخورد صحیح، به آن‌ها انگیزه دهد. مثلاً بگوید: «بازخورد باعث می‌شود مدیران شرکت پیشرفت کنند و مشکلات‌شان حل شود. وقتی پیشرفت کنیم شما هم حقوق بهتری می‌گیرید و با حل مشکلات، کارتان آسان‌تر می‌شود».

یادتان نرود از همه مهم‌تر این است که به آن‌ها اطمینان دهید ناشناس می‌مانند. با گرفتن بازخورد از کارمندان مشکلاتتان را پیدا می‌کنید و متوجه نقاط ضعف خود می‌شوید و درک می‌کنید چطور پیش بروید تا موفق شوید. در کل بازخورد درست باعث می‌شود مدیران و کسب‌وکارها پیشرفت کنند.

4. تغییر رفتار

از چالش‌برانگیزترین کارهای کوچ‌ها تغییر رفتار بقیه است. کوچ‌ها باید جوری کارها را مدیریت کنند و شرایط و ساختاری بسازند که رفتار بقیه مثبت‌تر شود، یا بهتر است بگوییم رفتار بقیه باهدف‌های شرکت هم سو شود.

5. اعتماد

در طول کوچینگ، کوچ به اطلاعات زیادی برخورد می‌کند که ممکن است بعضی از آن‌ها حساس و محرمانه باشد. پس باید کوچ‌ها قابل اعتماد باشند تا این اطلاعات محرمانه به بیرون درز پیدا نکند. اگر کوچ می‌خواهد بعضی از اطلاعات حساس را به فردی بگوید اول باید اجازه بگیرد.

6. شجاعت

یک ویژگی مهم کوچ حرفه‌ای، شجاعت است. او باید بتواند حقایق و بازخوردهای منفی و ناخوشایند را به مدیر شرکت بگوید، حتی اگر موجب ناراحتی مدیر شود.

7. فروتنی

وظیفه کوچ کمک به مدیر در موفق شدن شرکت است، پس باید فروتن و متواضع باشد.

8. انضباط

حتی اگر کوچ خیلی خوب و حرفه‌ای باشد؛ ولی نظم نداشته باشد به درد نمی‌خورد. کوچ باید وقت شناس و منظم باشد و بتواند کارها را در زمان مناسب انجام دهد. کوچ وظیفه دارد استعداد کارمندان و مدیران را تقویت کند و به آن‌ها نظم دهد. وقتی خودش نظم نداشته باشد دیگران هم به حرفش گوش نمی‌دهند.

وظایف کوچ

بهترین راه آموزش از طریق مثال آوردن است، به همین خاطر است که می‌گویند مثال‌ها واضح‌تر از کلمات صحبت می‌کنند. کوچ حرفه‌ای کارهای زیر را بلد است:

• ارزیابی برای دریافت بازخورد و درک سبک ذاتی رهبر و کارمندان
• بررسی بازخورد
• برنامه‌ریزی جلسات منظم
• مشارکت دادن اعضای تیم برای تمرین رفتارهای جدید
• ارزیابی نتایج تلاش‌ها
• کمک به رهبر برای ایجاد عاداتی که حتی پس از پایان کوچینگ نیز باقی بماند.

آیا کوچ می‌تواند یک برنامه ساختاریافته و امتحان شده ارائه دهد؟

تغییر رفتار افراد، کار خیلی سختی است، مخصوصا که آن فرد، یک مدیر موفق باشد. یک کوچ حرفه‌ای باید فرآیند ساختاریافته و امتحان شده‌ای را برای رشد رهبری ارائه دهد، به طوری‌که مدیر به او اعتماد کند.
 

کوچ باید نقشه راه مشخصی برای کل فرآیند کوچینگ ارائه دهد.

 
بعضی از مراحل معمول فرآیند کوچینگ عبارتند از:

• امضای قرارداد کوچینگ
• ارزیابی برای گرفتن بازخورد و درک سبک رهبری شرکت
• بررسی بازخوردها
• برنامه ریزی جلسات منظم کوچینگ
• مشارکت دادن اعضای تیم برای تمرین رفتارهای جدید
• ارزیابی نتایج کار
• کمک به مدیر برای تغییر عادت‌های نادرست، حتی پس از پایان فرآیند کوچینگ.

اگر کوچی که انتخاب می‌کنید مناسب نباشد چه اتفاقی می‌افتد؟

حتی بعد از توصیه‌های بقیه و بررسی‌های زیاد ممکن است که آن کوچ به دردتان نخورد و مطابق انتظارتان ظاهر نشود. شاید کوچی که انتخاب کردید در کار قبلی خود عالی بوده؛ ولی در کار شما تخصص ندارد و نمی‌تواند بازدهی خوبی داشته باشد. همیشه این احتمال وجود دارد که کوچ مناسب نباشد. پس بهتر است قبل از بستن قرارداد، آن را با دقت بخوانید و شرایط فسخ را بپرسید. کوچ حرفه‌ای از این سؤالات ناراحت نمی‌شود چون به خود و مهارت‌هایش اعتماد دارد و می‌داند که کار به آنجا نمی‌رسد. افراد حرفه‌ای دنبال معامله برد- برد هستند، اگر بدانند که انتظارات را برآورده نمی‌کنند خودشان از کار کنارگیری می‌کنند.

تحصیلات کوچ حرفه‌ای

کوچینگ هیچ درس تخصصی ندارد و کسانی که کوچ هستند می‌توانند در هر زمینه‌ای تحصیل کرده باشند. ولی بیشترشان در رشته تجارت، روانشناسی و مدیریت تحصیل کرده‌اند یا مربی ورزشی بوده‌اند. از نظر ما تحصیلات معیار تعیین کننده نیست، معیار اصلی برای شناسایی کوچ حرفه‌ای، میزان اطلاعات و مهارت‌های اوست و اینکه چقدر با حرفه و صنعت شما آشنایی دارد.

کلام آخر

در این مقاله سعی کردیم بگوییم کوچ کیست و یک کوچ حرفه‌ای چه ویژگی‌ها و مشخصاتی باید داشته باشد. هدف ما این بود که بتوانید در کمترین زمان ممکن بهترین کوچ را انتخاب کنید و به بهترین شکل بازدهی شرکتتان را بالا ببرید.

×

یکشنبه نامه های رایگان دیدار!

با به‌روزترین و علمی ترین مقالات حوزه فروش و ارتباط با مشتری هر یکشنبه قبل از صرف صبحانه منتظر یک ایمیل خوشمزه از طرف ما باشید

• ایمیل

کتاب کوچینگ و منتورینگ

راهنمای کوچینک فردی و سازمانی افراد برای داشتن عملکردی عالی

دانلود رایگان