زمان خواندن 2.9 دقیقه
قسمت (۸) از لیست سوگیریهای شناختی (ویدیو)؛ سوگیری هزینهی هدر رفته (Sunk Cost Fallacy) یکی از خطاهای ادراکی است که فرد زمان، انرژی و سرمایهی خود را صرف انجام کاری میکند، و به هر قیمتی برای به اتمام رساندن آن تلاش میکند.
قسمت (8) از لیست سوگیریهای شناختی (ویدیو) | سوگیری هزینهی هدر رفته (Sunk Cost Fallacy) یکی از خطاهای ادراکی است که فرد زمان، انرژی و سرمایهی خود را صرف انجام کاری میکند، و به هر قیمتی برای به اتمام رساندن آن تلاش میکند.
آیا تا به حال برایتان پیش آمده چیزی بخرید اما بعد از استفاده به این نتیجه برسید که ای کاش آن را نمیخریدید ولی چون برایش هزینه پرداخت کرده اید، تا انتها آن را مصرف کنید؟
همهی افراد در زندگی تصمیمات کوچک و بزرگ میگیرند و با دوراهیهایی در مسیر زندگی خود مواجه میشوند که گاهی سرنوشت ساز هستند. برای اینکه بدانید کدام مسیر را باید انتخاب کنید باید با مفهوم هزینهی هدر رفته از سوگیریهای شناختی آشنا شوید.
هنگامی که فردی، زمان، انرژی و سرمایهی خود را صرف انجام فعالیتی یا تصمیمی میکند، به تلاش و کار خود برای اتمام آن ادامه میدهد. ما انسانها به شدت وابسته به چیزهایی هستیم که برایشان زمان، انرژی و هزینه صرف میکنیم به طوری که حتی اگر بفهمیم کار اشتباهی انجام میدهیم تمایل داریم آن را توجیه کنیم و حتی از انتخاب خود به هر قیمتی دفاع کنیم. در واقع این گرایش حتی باعث میشود گزینه و موقعیتهای بهتر و بیشتری را از دست بدهیم!
برای مثال، تصور کنید یک فصل از سریالی را که خیلی باب شده نگاه میکنید، اما متوجه میشوید که از آن خوشتان نمیآید. آیا حاضرید از تماشای آن دست بکشید؟ یا این که چون ساعتها برای آن وقت گذاشته اید به دیدن آن ادامه میدهید؟
خطای هزینهی هدر رفته روی زندگی ما و حوزههای مهم تر هم تاثیر میگذارد. زمانی که یک شخص به این نتیجه میرسد که رابطهی عاطفی اش به پایان رسیده، معمولاً چون برای آن هزینههای زیادی کرده است حاضر به بیرون آمدن از رابطه نیست و تصمیم میگیرد آن را ادامه دهد.
نمونههای بسیار زیادی را برای این نوع خطای شناختی میتوان ذکر کرد. به نظر شما برای مقابله با آنها چه باید کرد؟ یکی از راهها، شناسایی گزینهها و انتخابها، پذیرش کمبودها و تصمیم گیری آگاهانه است.
شما میتوانید با درگیر کردن مشتریان خود، خرید محصولتان را به امری مسلم تبدیل کنید. به عبارت دیگر، مشتریان شما قدم به قدم با انجام دادن یک سری وظایف به خرید نهایی محصول شما هدایت و سوق داده میشوند زیرا نمیخواهند سرمایه گذاری ای که انجام داده اند، بینتیجه بماند.
برای نمونه، برای اینکه شما مشتریان وفاداری داشته باشید، باید از آنها بخواهید تسکها و وظایف سبک و کوچکی را مرحله به مرحله انجام دهند. یک مشتری باید مراحل زیر را طی کند:
در حالی که غلبه بر سوگیریهای شناختی کار آسانی نیست، اما اگر به آنها آگاه باشیم و سعی کنیم روی عواقب و پیامدهای آنها تمرکز کنیم، تا حد زیادی میتوانیم از اثرات منفیشان پیشگیری کنیم. برای جلوگیری از پیامدهای منفی سوگیری هزینه هدر رفته هم باید سعی کنیم روی هزینههای فعلی و آتی و مزایای آنها تمرکز کنیم، نه روی تعهدات گذشته. باید توجه کنیم و اقدام درستی انجام دهیم نه اینکه با موضوع به صورت احساسی برخورد کنیم و خودمان را گناهکار بدانیم. همانطور که مطالعات نشان میدهند، وقتی براساس احساسات تصمیم نگیریم، اثرات سوگیری هزینه هدررفته هم کاهش مییابد.
با این حال، سخت است که تاثیر قدرتمند احساسات بر تصمیماتمان را نادیده بگیریم. در عوض میتوانیم از تکنولوژی کمک بگیریم تا بهترین تصمیم ممکن را بگیریم. سیستمهای فناوری اطلاعات، عموما تصمیمات منطقی میگیرند و تحت تاثیر تصمیمات قبلی قرار ندارند.
نکتهی فروش:
برای اینکه شما مشتریان وفاداری داشته باشید، باید از آنها بخواهید تسکها و وظایف سبک و کوچکی را مرحله به مرحله انجام دهند.
کاهش تاثیر خطای هزینه هدر رفته میتواند با استفاده از ابزارهای یادگیری AI کاهش یابد. ابزارهای هوش مصنوعی میتوانند به ما کمک کنند تعیین کنیم چه موقع بهتر است یک پروژه را ترک کنیم و چه هنگام باید به آن پایبند باشیم. AI که تحت تاثیر احساسات قرار ندارد، میتواند به طور دقیق پیشبینی کند چه استراتژیهایی کارساز هستند و کدام استراتژیها را باید ترک کرد. AI برای شناسایی ریسکها در بازاریابی عملیاتی استفاده میشود که میتواند جلوی قضاوتهای نادرست را بگیرد.
سوگیریهای شناختی
اثر فرار از ابهام: خطای شناختی (1) از لیست سوگیریهای شناختی
اثر لنگر انداختن: خطای شناختی (2) از لیست سوگیریهای شناختی
اثر ایکیا: خطای شناختی (3) از لیست سوگیریهای شناختی
اثر چشم و هم چشمی: خطای شناختی (4) از لیست سوگیریهای شناختی
اثر گالاتئا: خطای شناختی (5) از لیست سوگیریهای شناختی
اصل زیان گریزی: خطای شناختی (6) از لیست سوگیریهای شناختی
تمایل به حفظ وضع موجود: خطای شناختی (7) از لیست سوگیریهای شناختی
سوگیری هزینهی هدر رفته: خطای شناختی (8) از لیست سوگیریهای شناختی
اثر یا خطای هالهای: خطای شناختی (9) از لیست سوگیریهای شناختی
اثر معکوس یا پسزدگی: خطای شناختی (10) از لیست سوگیریهای شناختی
سوگیری تنزیل هذلولی: خطای شناختی (11) از لیست سوگیریهای شناختی
اثر فریبگر یا طعمه: خطای شناختی (12) از لیست سوگیریهای شناختی
اثر قافیه بهمثابهی دلیل: خطای شناختی (13) از لیست سوگیریهای شناختی
اثر حقیقت واهی: خطای شناختی (14) از لیست سوگیریهای شناختی
قاعدهی اوج-پایان: خطای شناختی (15) از لیست سوگیریهای شناختی
اثر عجیب و غریب: خطای شناختی (16) از لیست سوگیریهای شناختی
اصل فقدان همدلی: خطای شناختی (17) از لیست سوگیریهای شناختی
اثر خوشبینی: خطای شناختی (18) از لیست سوگیریهای شناختی
سوگیری تاییدی: خطای شناختی (19) از لیست سوگیریهای شناختی
خوشه انگاری: خطای شناختی (20) از لیست سوگیریهای شناختی
خطای برنامهریزی: خطای شناختی (21) از لیست سوگیریهای شناختی
نفرین دانایی: خطای شناختی (22) از لیست سوگیریهای شناختی
سوگیری حمایت از انتخاب: خطای شناختی (23) از لیست سوگیریهای شناختی
تمرکز بر آخرین اطلاعات: خطای شناختی (24) از لیست سوگیریهای شناختی
مغالطه قمارباز یا رشد شانس: خطای شناختی (25) از لیست سوگیریهای شناختی
مغالطهی دست داغ: خطای شناختی (26) از لیست سوگیریهای شناختی
سوگیری هزینهی هدر رفته چیست؟
سوگیری هزینه از دست رفته یک پدیده روانشناختی است که طی آن فرد تمایل به دنبال کردن تلاشی دارد که قبلا برای آن هزینه کرده، حتی با وجود آنکه هزینه انجام ندادن آن کمتر باشد.
یک مثال از سوگیری هزینه هدر رفته چیست؟
فرض کنید شما به جای اینکه به قرار کاریتان برسید به سینما میروید، چون قبلا بلیط خریدهاید و به نظرتان بلیط این فیلم گران هم بوده! این نمونه ای از اشتباه در هزینه هدر رفته است زیرا تصمیم گرفتید در نمایش فیلم شرکت کنید تا مطمئن شوید سرمایه گذاری شما ارزشش را دارد.