بازاریابی شبکه‌‌های اجتماعی | مراحل انجام سوشال مدیا مارکتینگ چیست؟

24 درس رایگان

بر اساس معتبرترین مقالات دنیا

مفاهیم، ابزارها و تکنیک‌ها

بازاریابی شبکه های اجتماعی، درس سیزدهم از سری دوره آموزش بازاریابی است، با خواندن مقالات این سری شما می‌توانید مهارت خود را در بازاریابی افزایش دهید. این سری به زبان ساده مفاهیم، ابزارها و تکنیک‌های بازاریابی را به شما آموزش می‌دهد.

مشاهده درسنامه در انتهای مقاله

راستش را بگویید. معمولاً چند ساعت در روز را توی شبکه‌های اجتماعی می‌گذرانید؟ چه بخواهیم چه نخواهیم، همه‌گیری بیماری کرونا باعث شد این ساعات حتی نسبت به قبل بیشتر هم بشود. همین موضوع باعث شده تا برندها بیش از پیش به فکر بازاریابی شبکه های اجتماعی بیفتند و در این پلتفرم‌ها به دنبال مشتری باشند. ولی خب برای بازاریابی همه چیز به این راحتی‌ها که به نظر می‌رسد نیست …

بازاریابی شبکه‌های اجتماعی چیست؟

این روزها ما بیشتر زندگی خود را در شبکه‌های اجتماعی می‌گذرانیم. بنابراین انتظار داریم برندهایی که دوستشان داریم هم آنجا حضور داشته باشند. برندها هم قرار نیست همین‌طور خشک و خالی در این پلتفرم‌ها حضور داشته باشند. چون عاشق چشم و ابروی ما نیستند!

به استفاده از شبکه های اجتماعی برای برقراری ارتباط با مخاطبِ برند و بازاریابی محصولات و خدمات، بازاریابی شبکه های اجتماعی یا سوشال مدیا مارکتینگ گفته می‌شود. آگاهی از برند، افزایش فروش و افزایش بازدید وب‌سایت، سه هدف اصلی این نوع بازاریابی است.

«اینستاگرام»، «توییتر»، «لینکدین»، «پینترست» و «یوتیوب» آن‌قدر در ایران محبوبیت پیدا کرده‌اند که برندها نمی‌توانند بی‌خیال آن‌ها شوند. البته از حق نگذریم، «آپارات» هم به عنوان یک پلتفرم ایرانی گزینه‌ی جالبی برای بازاریابی محسوب می‌شود.

کلیّت ماجرا خیلی ساده است. انتشار محتوای کاربردی و جذاب در پروفایل برندها باعث جذب فالوور می‌شود. حالا این فالوورها اگر با محتوا و به‌طورکلی هویت برند شما حال کنند، ممکن است به خریدار تبدیل شوند.

مزایای بازاریابی شبکه‌‌های اجتماعی

همه‌ی ما هر روز در خانه و کوچه و خیابان محبوبیت شبکه‌های اجتماعی را می‌بینیم. در واقع ما اینجا با یکی از مؤثرترین روش‌های رایگان برای بازاریابی کسب‌وکار طرف هستیم.
اما برخی از مهم‌ترین مزیت‌های بازاریابی شبکه‌های اجتماعی عبارت است از:
 

یک شخصیت انسانی برای برند شما

پروفایل، پست‌ها و تعاملات شما با کاربران، برند شما را به یک شخصیت انسانی و قابل دسترس تبدیل می‌کنند.

فالوورهایی که مشتری شدن بلدند!

لینکی که در بیوی پروفایل خود می‌گذارید، یک پل ارتباطی مهم به سایت شماست. حالا اگر محتوای شما واقعاً کاربردی و مفید باشد، فالوورها از این پل رد می‌شوند و از بلاگ یا فروشگاه سایت شما بازدید می‌کنند.
 

آگاهی از برند در بالاترین حد ممکن

اغلب شبکه‌های اجتماعی ماهیت بصری دارند. این بصری بودن به شما کمک می‌کند قبل از هر چیز هویت بصری برند خود را میان مخاطبان جا بیندازید. که منجر به افزایش آگاهی از هویت برندتان می‌شود.

روابط بیشتر، بازخورد بیشتر!

از طریق شبکه‌های اجتماعی می‌توانید شبکه‌سازی کنید، بازخورد بگیرید، بحث کنید و مستقیماً با خریداران ارتباط برقرار کنید.
 

معایب بازاریابی شبکه‌های اجتماعی

در کنار مزایای متعددی که این نوع بازاریابی دارد، یک سری نقاط ضعف هم به چشم می‌خورد. حضور همیشگی و پررنگ در شبکه‌های اجتماعی، وقت‌گیر است و نیاز به انرژی زیادی دارد. همچنین بازاریاب باید با پلتفرم‌های مختلف شبکه‌های اجتماعی آشنایی کاملی داشته باشد تا بتواند به خوبی از آنها استفاده کند.
 

علاوه بر اینها، سنجش اثربخشی و ROI بازاریابی شبکه‌های اجتماعی هم کار دشواری است و اغلب شامل ردیابی معیارهای مختلف، تجزیه‌وتحلیل داده‌های پیچیده و فرضیه‌سازی درباره رفتار و عملکرد مشتریان است.

پنج چاشنی همیشگی برای بازاریابی در شبکه های اجتماعی

بازاریابی در شبکه‌ های اجتماعی مثل درست کردن آش است! شما باید چند ماده‌ی اولیه را با هم ترکیب کنید و از ادویه‌های مختلف استفاده کنید تا بتوانید به آن طعم معرکه‌ی نهایی برسید. نخود و لوبیا و ماش و رشته مثل محتوای شما برای موفقیت در سوشال مدیا مارکتینگ هستند. اما فقط این‌ها کافی نیستند.

در هر مرحله از مسیر بازاریابی که قرار داشته باشید، 5 ادویه‌ی مهم وجود دارد که باید چاشنیِ مواد اولیه‌ی شما باشد.

اشتباه نکنید، این‌هایی که اینجا می‌گویم مراحل بازاریابی نیستند. بلکه ادویه‌هایی هستند که باید در هر مرحله به کار خود اضافه کنید تا بهترین نتایج را بگیرید. بعد از معرفی این ادویه‌ها، سراغ مراحل بازاریابی شبکه های اجتماعی می‌رویم.

چاشنی اول: هدف

همیشه قبل از اینکه محتوایی را در شبکه‌های اجتماعی منتشر کنید، یک قدم به عقب برگردید و به آن تصویر بزرگ‌تر نگاه کنید. «هدف» باید روی تمام اقدامات شما پیاده‌سازی شود. در واقع هدف مثل نمک است. سلطان ادویه‌ها. آش شما بدون نمک هیچ مزه‌ای نخواهد داشت.

دقیقاً مشخص کنید اهداف شما چه هستند. شبکه‌های اجتماعی چطور می‌توانند در دستیابی به اهداف تجاری به شما کمک کنند؟

برخی از کسب‌وکارها از شبکه های اجتماعی برای افزایش آگاهی از برند استفاده می‌کنند. یا بعضی دیگر برای افزایش بازدید وب‌سایت و فروش سراغ این پلتفرم‌ها می‌روند.

بازاریابی شبکه‌‌های اجتماعی می‌تواند در ایجاد تعامل پیرامون برندتان، خلق یک جامعه‌ی خاص و یا به عنوان کانالی برای پشتیبانی مشتری به شما کمک کنند. این‌ها اهدافی هستند که قبل از هر کاری باید به آن‌ها فکر کنید.

چاشنی دوم: استمرار

سوشال مدیا مارکتینگ یعنی استمرار و ممارست. این را فراموش نکنید که فقط با حضور مداوم در شبکه‌های اجتماعی است که می‌توانید به هدف خود برسید. دلتان را قرص کنید. چون واقعاً ارزشش را دارد.

نزدیک به 3,000,000,000 نفر در سراسر جهان از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند. (گفتم شاید اگر سه میلیارد را با حروف بنویسم، پی به بزرگیِ قضیه نبرید. با عدد نوشتم.)

یا یک آمار دیگر اینکه طبق آمار سال 1400، 47 میلیون کاربر ایرانی در اینستاگرام فعال‌اند. مطمئن باشید با حضور در شبکه‌های اجتماعی، به برند خودتان فرصتی طلایی برای کشف شدن می‌دهید.

البته به این آسانی‌ها هم نیست. برای اطمینان از اینکه دارید خوب پیش می‌روید، باید محتوای موردپسند مخاطب را در «زمان‌بندی» و «فرکانس» مناسب منتشر کنید. بگذارید در قسمت «مراحل» در مورد این زمان‌بندی و فرکانس حرف بزنیم و فعلاً به همان بحث ادویه‌ها بپردازیم.

چاشنی سوم: گوش دادن به حرف مخاطب

با بیشتر شدن فالوورهای برند شما، حرف و حدیث‌ها هم بیشتر می‌شود. مردم در مورد پست‌هایتان نظر می‌دهند. شما را در استوری‌های خود منشن می‌کنند یا مستقیماً به شما پیام می‌دهند.

حتی ممکن است بدون اطلاع شما در مورد برندتان صحبت کنند. درهرصورت، این خیلی مهم است که مکالمات پیرامون برندتان را در شبکه‌های اجتماعی زیر نظر داشته باشید.

اگر نظر مثبتی گرفتید، حق دارید شگفت‌زده و خوشحال شوید. اما اگر نظر منفی گرفتید، اصلاً حق ندارید ناراحت و دلسرد شوید. بلکه باید وضعیت را قبل از بدتر شدن اصلاح کنید.

چاشنی چهارم: تجزیه‌وتحلیل و گزارش

در طول مسیر، همواره باید ببینید چقدر در بازاریابی شبکه های اجتماعی موفق بوده‌اید. آیا تعامل بیشتری نسبت به ماه گذشته دریافت کرده‌اید؟ تعداد کامنت‌ها تغییری داشته؟ آیا کسی از هشتگ برند شما در پست‌های خود استفاده کرده‌؟ بحث هشتگ آمد وسط؛ هشتگ‌هایی که پای پست‌ها می‌گذارید اصلاً تأثیری دارند؟
 

معمولاً تمام شبکه‌های اجتماعی سطح پایه‌ای از این اطلاعات ارائه می‌دهند. برای عمیق‌تر شدن، خودتان باید دست‌به‌کار شوید و یک سری کارهای باحال‌تر انجام دهید. حیف جای این کارها در این مقاله نیست؛ وگرنه خیلی می‌شد در موردشان حرف زد.

تجزیه‌وتحلیل و مشاهده‌ی دقیق شبکه‌های اجتماعی، شما را با روندهای خاص در حوزه‌ی تخصصی‌تان آشنا می‌کند. اگر این روندها را به خوبی بشناسید، می‌توانید کمپین‌های بازاریابی را روی این روندها سوار کنید و نتایج بهتری بگیرید.

چاشنی پنجم: تبلیغات

آقا بیایید صادق باشیم. ما به عنوان یک برند در شبکه‌های اجتماعی فعالیت می‌کنیم که تبلیغ محصولاتمان را کنیم. غیر از این است؟

هر محتوایی که تولید می‌کنیم و هر قدمی که برمی‌داریم، به نوعی یک اقدام تبلیغاتی محسوب می‌شود. بنابراین باید روح تبلیغات را به شکلی نامحسوس در محتوا پیاده کنیم.

تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی نسبت به کانال‌های تبلیغاتی دیگر ارزان‌تر و به جامعه‌ی هدف نزدیک‌تر است. این پلتفرم‌ها آن‌قدر قدرتمند هستند که می‌توانید دقیقاً این را مشخص کنید تبلیغات شما را چه کسی ببیند. حتی این امکان وجود دارد که مخاطبان هدف را بر اساس جنسیت، علایق، محل زندگی و رفتارهایشان فیلتر کنید!

بازاریابی شبکه‌های اجتماعی، مرحله به مرحله

این روزها این سؤال که «چرا برند ما باید از شبکه‌های اجتماعی استفاده کند؟» به این سؤال تبدیل شده که «برند ما چگونه می‌تواند با شبکه‌های اجتماعی رشد کند؟»
 

البته شاید برایتان جالب باشد که هنوز هم تعداد زیادی از کسب‌وکارها در تلاش‌اند بدون یک استراتژی دقیق وارد این مسیر شوند! این را یادتان باشد که هیجان‌زده عمل کردن هیچ‌وقت به نتیجه‌ی خوبی ختم نمی‌شود. بنابراین اگر قرار است بازاریابی در شبکه های اجتماعی را شروع کنید، بهتر است در چارچوب 7 مرحله‌ی زیر پیش بروید.

1. ببینید کجا هستید.

قبل از شروع، به موقعیت فعلی خود نگاه کنید. در حال حاضر در کدام شبکه‌ها فعال هستید؟ آیا پروفایل‌هایتان بهینه شده‌اند؟ کدام پلتفرم‌ها در حال حاضر بیشترین ارزش را برای شما به ارمغان می‌آورند؟ پروفایل‌هایتان چگونه با پروفایل‌های رقیب مقایسه می‌شود؟

2. مشتری ایدئال خود را بشناسید.

خیلی مهم است که در شروع بازاریابی، مشتری خود را به خوبی بشناسید و چک کنید که محصولات یا خدمات شما حتماً با او متناسب باشد. در این مرحله باید تا حد امکان خاص و متمرکز شوید.
 

به عنوان مثال، نباید بگویید: «بازار هدف ما پدر و مادرها هستند». بلکه باید بگویید: «بازار هدف ما پدر و مادرهایی هستند که در تهران زندگی می‌کنند، بین 30 تا 50 سال سن دارند، بیش از 5 میلیون تومان درآمد دارند، عمدتاً از اینستاگرام استفاده می‌کنند و علاقه‌مند به کاهش وزن هستند.»

3. مأموریت خود را تعیین کنید.

مأموریت همان چیزی است که شما را عجیب‌وغریب می‌کند. بله، درست شنیدید. مأموریت خاصی که در شبکه‌های اجتماعی دارید، برند شما را منحصربه‌فرد و متمایز می‌کند.
 

این مأموریت شماست که اقدامات آینده‌ را هدایت می‌کند و دقیقاً مشخص می‌کند که قصد دارید از حضور خود در شبکه‌های اجتماعی چه استفاده‌ای کنید. مأموریت باید هویت برند را منعکس کند و مشتری ایدئال را به عنوان اولویت اول در نظر داشته باشد.

4. معیارهای کلیدی موفقیت را شناسایی کنید.

ماجرا خیلی ساده است. اگر معیارهایی برای موفقیت نداشته باشید، نمی‌توانید آن‌ها را اندازه‌گیری کنید و تلاش‌های خود را بهبود ببخشید. همیشه باید معیارهایی داشته باشید که ببینید آیا تلاش‌هایتان در بازاریابی شبکه های اجتماعی موفق بوده است یا خیر.
 

مثلاً چند معیار مهم برای اندازه‌گیری موفقیت در شبکه‌های اجتماعی عبارت‌اند از:

• نرخ تبدیل (Conversion Rate)
• زمان صرف شده در وب‌سایت
• بازدید (Reach)
• تعداد منشن‌های برند (Brand Mentions)
• و…

5. محتوای جذاب تولید کنید و آن را مدیریت کنید.

بیل گیتس می‌گوید: «پول واقعی در اینترنت از محتوا درمی‌آید.» این جمله خیلی درست است، اما متأسفانه همین نگرش باعث می‌شود بسیاری از برندها مستقیماً بیایند سراغ این مرحله. در حالی که ما کلی داد و فریاد کردیم و گفتیم چهارمرحله‌ی دیگر هم وجود دارد. این آخرین هشدار ماست. اگر چهار مرحله‌ی قبل را اجرا نکنید، یعنی هیجان‌زده عمل کرده‌اید و این اصلاً خوب نیست.

حالا که شما جامعه‌ی هدف خود را می‌شناسید و از آن برای تعیین مأموریت خود استفاده کرده‌اید، تولید و مدیریت محتوای هوشمند خیلی هم سخت نخواهد بود.

عکس، ویدئو، پست وبلاگ، اینفوگرافیک، کتاب‌های الکترونیکی، مصاحبه و چندین و چند نوع محتوای دیگر وجود دارد که می‌توانید برای بازاریابی شبکه های اجتماعی تولید کنید.
 

فقط بر روی انواع محتوایی تمرکز کنید که با مأموریت و مهارت‌های شما همسو باشند. حتماً یک تقویم محتوایی بنویسید که دقیقاً مشخص کند هر چند وقت یک‌بار در هر پلتفرم پست یا استوری می‌گذارید. موضوعاتی را که به اشتراک می‌گذارید و زمان انتشار آن را در این تقویم مشخص کنید. زمان‌بندی و فرکانس پست گذاشتن برای هر برند متفاوت است و باید با آزمون‌وخطا و آنالیز نتایج تعیین شود.

6. از ابزارهای مدیریت شبکه‌های اجتماعی استفاده کنید.

ما در زمانی زندگی می‌کنیم که در آن مردم عادی می‌توانند با استفاده از ابزارهای مناسب کارهای شگفت‌انگیزی انجام دهند. اکثر بازاریابان موفق یک راز بزرگ دارند و آن هم ابزار مدیریت آن‌هاست.
 

یکی از اصلی‌ترین مزایای ابزار مدیریت شبکه‌های اجتماعی، امکان زمان‌بندی پست‌ها و کنترل پیشرفتِ کارها روی روال است. مثلاً اگر کارتان خوب پیش رفت و روزانه مجبور بودید با مشتریان زیادی ارتباط برقرار کنید، می‌توانید از نرم افزار مدیریت ارتباط با مشتری یا CRM استفاده کنید.

7. پیگیری، تجزیه‌وتحلیل، بهینه‌سازی

یک جمله‌ی معروف هست که یادم نیست از چه کسی نقل شده، اما خیلی جمله‌ی خوبی‌ست. «اگر اطلاعات را به اندازه‌ی کافی شکنجه کنید، به هر چیزی اعتراف می‌کنند.»
 

مرحله‌ی‌ آخر مهم‌ترین مرحله برای موفقیت در شبکه‌های اجتماعی است: پیگیری، آنالیز داده‌ها و سپس ایجاد تغییرات برای بهینه‌سازی تلاش‌ها.

هیچ‌وقت فکر نکنید اطلاعات حاصل از بررسی معیارها بیهوده هستند. تقریباً همه‌ی داده‌ها با ارزش‌اند. مهم قدرت تحلیل و تجربه‌ی شماست.

ضروریات یک استراتژی موفق سوشال مدیا مارکتینگ

یک استراتژی موفق سوشال مدیا مارکتینگ برای هر کسب‌وکاری متفاوت است، اما یک سری چیزها هست که بین همه آنها مشترک است:

• شناخت مخاطب: اینکه مخاطبان بیشتراز چه پلتفرمی استفاده می‌کنند، چه محتوایی دوست دارند و چه موقع به آنها سر می‌زنند.
• هویت برند: چه پیامی را می‌خواهید به مخاطب خود منتقل کنید؟ می‌خواهید مشتری چه احساسی داشته باشد؟
• استراتژی محتوا: باید از یک استراتژی محتوای ساختاریافته استفاده کنید تا پیام و صدای منسجمی را به گوش مخاطب برسانید.
• آنالیتیکس: تحلیل مسائل مختلف در رابطه با مشتریان، کمک می‌کند محتوای مناسبی را با آنها به اشتراک بگذارید و بدانید بهترین زمان پست گذاشتن، چه موقعی است.
• فعالیت منظم: اگر می‌خواهید در سوشال مدیا مارکتینگ، موفق باشید و کسب‌وکارتان را رونق دهید، باید به طور منظم و همیشگی در آنجا فعالیت داشته باشید.

ایجاد پلن بازاریابی شبکه‌های اجتماعی

پلن سوشال مدیا مارکتینگ، نقشه راهی برای اجرای استراتژی شماست. این پلن، تلاش‌های شما را ساختاریافته می‌کند، در نتیجه می‌توانید موفقیت خود را بسنجید و مطمئن شوید منابع خود را به درستی مصرف می‌کنید. نحوه ایجاد پلن بازاریابی شبکه‌های اجتماعی عبارت است از:

• انتخاب پلتفرم مناسب: براساس مخاطب هدف، پلتفرم‌های معروفی که در صنعت شما استفاده می‌شوند، و پهنای باندتان، پلتفرم مناسبی را انتخاب کنید.
• تعیین اهداف: هدف‌های شما باید ساده و مشخص باشند؛ مثل اینکه ماهی یکبار پست بگذارید، ویا تحلیل رقابتی انجام دهید.
• گزارش دهی منظم: از قابلیت تحلیل پلتفرم استفاده کنید تا ببینید کدام پست‌ها بیشتری میزان تعامل و مشارکت را به همراه داشته‌اند و اینکه آیا فالوورهای شما بیشتر شده‌اند یا نه.

حرف آخر

بازاریابی شبکه های اجتماعی کسب‌وکار شما را به شخصیتی انسانی تبدیل می‌کند. شخصیتی که مخاطبان می‌توانند در سطح عمیق‌تری با آن ارتباط برقرار کنند. برای رسیدن به این شخصیت، یک استراتژی بازاریابی عالی نیاز است. استراتژی‌ای که یک شبه ساخته نمی‌شود و ساعت‌ها و روزها آزمون‌وخطا لازم دارد. تیم بازاریابی شما باید نکات گفته شده در این مقاله را بارها اجرا کند تا بالاخره به یک حالت ایدئال برسد. اصلاً نگران نباشید. اگر با قدرت شروع کنید و با پشتکار ادامه دهید، بدون شک در این عرصه موفق خواهید شد.

×